Thăm tộc người sản xuất "vàng lỏng" trứ danh ở châu Phi

Hồng Đức - Theo Trí Thức Trẻ

Tộc người Berber ở Morocco nổi tiếng với "vàng lỏng" - một loại dầu thực vật làm đẹp hiếm có nổi tiếng toàn châu Phi.

Berber là một nhóm những người dân bản địa Bắc Phi. Họ là những tộc người du mục, xuất hiện từ rất lâu khoảng 2000 năm TCN. Thuở sơ khai, người Berber có tên gọi là “Amazigh”- những người tự do. Sau này, những người Hy Lạp đến xâm chiếm, họ mang trên mình cái tên Berber có nghĩa là "nói không với Hy Lạp" (non-Greek).

Hình ảnh một người phụ nữ Berber thời xưa...

... và thời nay.

Chủ yếu sống ở Morrocco - vùng đất màu mỡ giúp những phụ nữ thoát khỏi cảnh đói nghèo. Đó chính là nơi sản sinh ra dầu argan - một dược liệu được coi là “vàng lỏng” của tộc người Berber.  

Công việc chiết xuất dầu Argan đã gắn liền với phụ nữ Berber trong nhiều thế kỷ.

Cây Argan (Argania spinosa) được trồng trong các khu vực riêng ở Morocco châu Phi từ hàng ngàn năm trước và dầu chiết xuất từ hạt của nó - dầu hữu cơ Argan - được sử dụng để tăng cường sức khỏe, nuôi dưỡng làn da, tóc cùng nhiều công dụng khác. 

Sự khan hiếm của cây Argan và hạt Argan cùng với cách chiết xuất dầu hoàn toàn bằng tay làm cho nó trở thành một sản phẩm có giá trị cao. Một người phụ nữ Berber phải mất ba ngày để làm ra một lít dầu. 

Do đó, những người phụ nữ thường phải đầu tắt mặt tối lo cho gia đình, để cáng đáng được tài chính cho gia đình. Chính bởi sự công phu trong việc chế tạo ra loại dầu có nhiều công dụng nên dầu Argan nổi tiếng toàn Bắc Phi và được xuất khẩu đi nhiều nước khác. 

Người phụ nữ này đang tách vỏ hạt Argan để ép lấy tinh dầu.

Đôi bàn tay của người phụ nữ này nhuộm màu vàng đất sau khi tách vỏ, ép dầu Argan.

Ngoài ra, người Berber nuôi sống bản thân và gia đình bằng nghề thủ công mỹ nghệ truyền thống. Sống trong những căn nhà làm từ bùn, gỗ và đá nhưng thảm dệt của người Berber nổi tiếng rất đẹp và công phu. 

Để dệt nên những tấm thảm được làm từ lông cừu hay lông lạc đà với màu sắc sống động đó, người thợ dệt tiến hành rửa lông cừu và lạc đà được chọn ra và se chúng thành sợi. Sau đó, họ nhuộm chúng với những màu sắc tự nhiên, khéo léo dệt chúng thành những hình khối đa dạng.

Kỹ thuật dệt thảm của người Berber chỉ truyền lại cho những người trong cùng một gia đình. Hàng ngày, thảm sẽ được mang ra chợ đổi lấy các nhu yếu phẩm. 

Người Berber sống theo từng thị tộc, gồm nhiều gia đình. Phụ nữ Berber cũng có đặc quyền và sự tự do như đàn ông. Nhưng hầu hết họ đều không biết chữ, vậy nên họ sử dụng các biểu tượng để đánh dấu danh tính của mình.

Ngoài ra, họ còn đeo trên mình những đồ trang sức được làm rất tinh tế, mang tính nghệ thuật cao, nhưng đồng thời nhằm truyền tải một thông điệp mang sức mạnh cùng bản sắc dân tộc mà họ đã quyết tâm gìn giữ cho thế hệ sau.

Video dưới đây sẽ giúp bạn có cái nhìn rõ nét hơn công đoạn vất vả mà những người phụ nữ Berber đã thực hiện để tạo ra "vàng lỏng":

Cảnh người phụ nữ Berber ép lấy dầu Argan nguyên chất theo cách truyền thống - hoàn toàn thủ công bằng tay.

* Bài viết sử dụng tư liệu tham khảo từ các nguồn: Fotopedia, Journey Beyond Travel, Wikipedia...

---