Nicaragua: Viên ngọc quý của Trung Mỹ

Từ thủ đô Managua, chúng tôi đón xe buýt để đến hồ Nicaragua, hồ nước ngọt lớn nhất Trung Mỹ và được coi là viên ngọc quý của đất nước Nicaragua.

Đọc E-paper

Dù ở cạnh Costa Rica rất nổi tiếng về du lịch, Nicaragua vẫn còn ít được khách quốc tế biết đến. Thiên nhiên xinh đẹp và đa dạng của đất nước này đang là món quà chỉ dành riêng cho những ai thực sự thích khám phá.

Vẻ quý tộc còn lại ở phố cổ

Tuyến đường của chúng tôi đi qua nhiều cao nguyên cùng thung lũng xen kẽ, rừng tiếp nối với nông trường chuối, vườn cà phê và những ruộng bắp bạt ngàn, thỉnh thoảng xe chạy ngang vài núi lửa đỉnh còn tỏa khói xám xịt…

Khi bắt đầu thấm mệt với chiếc xe chật chội thì hồ Nicaragua hiện ra với những con sóng cuồn cuộn tung bọt trắng chẳng khác gì sóng biển. Mà hồ này nhìn cũng mênh mông như biển. Với diện tích hơn tám ngàn cây số vuông, hồ thông với biển Caribe nhờ con sông San Juan.

Chiều nay chúng tôi nghỉ tạm ở thành phố cổ Granada. Ngoài khu vực phố cổ tọa lạc bên bờ hồ, cái tên Granada còn để gọi quần thể ba trăm hòn đảo nằm ở phía bắc hồ.

Phố cổ Granada với những kiến trúc xây từ thế kỷ XVII, XVIII

Phố cổ Granada khá đẹp. Những kiến trúc do người Tây Ban Nha xây dựng từ cách đây ba, bốn thế kỷ vẫn còn nguyên vẹn. Phố xá sặc sỡ, bắt mắt với những màu sơn đỏ, vàng, tím tươi tắn.

Granada chia làm hai khu vực, một là khu vực phố cổ sang trọng dành cho du khách với nhiều cửa hàng thời trang, mỹ nghệ, các quán cà phê nhà hàng (ẩm thực Nicaragua phong phú, ngon miệng mà giá cả phải chăng).

Dọc theo vỉa hè rợp bóng cây xanh, hàng loạt xe ngựa được trang trí lộng lẫy cầu kỳ sẵn sàng đưa du khách vào thế giới của giới quý tộc Tây Ban Nha khi xưa. Cách phố cổ không xa là khu vực ổ chuột dành cho dân nghèo địa phương.

Dù đất đai trù phú dân cư thưa thớt, phần đông người Nicaragua chỉ sống với hơn một đôla Mỹ mỗi ngày.

Xe ngựa ở Granada được trang trí lộng lẫy y như xe quý tộc thời xưa

Khoảng mười năm trở lại đây du lịch Nicaragua bắt đầu phát triển. Hệ sinh thái đa dạng và hoang sơ của đất nước nhỏ bé mỗi năm thu hút một số lượng lớn các nhà khoa học trên thế giới. Quần đảo Granada có nhiều loài cây nhiệt đới và động vật hoang dã đặc trưng.

Chiếm phần lớn diện tích các đảo là rừng với rất nhiều loài hoa lạ mắt quanh năm khoe sắc. Ngoài ra ven đảo còn có các loài chim xinh đẹp như diệc xanh, diệc bạch lớn, chim ưng biển, chim cổ rắn và chim cốc sinh sống. Còn ở ven rừng, tổ của một loài chim có bộ lông màu hạt dẻ được treo lơ lửng trên những nhánh cây khổng lồ và đung đưa trước gió trông rất ngộ nghĩnh.

Hệ sinh thái trong hồ Nicaragua có nhiều loại cá hiếm. Đây có lẽ là hồ nước ngọt duy nhất có các loài cá sống ở đại dương như cá mập, cá kiếm và cá cháo. Các nhà khoa học tin rằng trước đây hồ Nicaragua từng là một vịnh nối liền với Thái Bình Dương.

Tuy nhiên, về sau hoạt động núi lửa đã tạo nên một mảnh đất ngăn cách hồ với biển. Qua thời gian, nồng độ muối trong nước hồ dần giảm xuống nhưng các loài cá đại dương vẫn sống được vì chúng thích ứng với môi trường mới.

Ngoài những đảo toàn rừng là rừng thì một số đảo nhỏ cũng có xóm chài và biệt thự nghỉ dưỡng thơ mộng. Nhiều đảo có cả trường học, nhà hàng, quán bar… Cứ mỗi sớm mai, một chiếc thuyền màu xanh trắng lại thong thả đi từ đảo này đến đảo kia để đón trẻ em đến lớp.

Trong khi đó, những chiếc canô bán hàng chở đầy trái cây, rau quả thì luôn vội vàng và ồn ã với các cuộc mặc cả mua bán. Khi mặt trời lên cao, ánh nắng chiếu lấp lánh cả mặt hồ, đàn ông trên đảo bắt đầu đi giăng câu, phụ nữ thì mang quần áo ra giặt giũ bên bến nước.

Những ngọn núi lửa trên đảo Ometepe

Hôm sau chúng tôi đến San Juan del Sur, một làng đánh cá đang hấp dẫn nhiều khách balô thích tắm biển, lướt ván và câu cá. Nơi đây có nhiều bãi tắm đẹp mà vắng vẻ. 

Nếu không kể đến mấy con chim bồ nông to xác đứng rỉa lông bên gành đá thì chúng tôi chỉ phải chia sẻ sự riêng tư với bầy khỉ ưa tọc mạch nấp trong cánh rừng lan ra tận bãi cát.

Khỉ mặt trắng capuchin, loài động vật đặc hữu trên đảo Ometepe

Rời làng đánh cá, cả nhóm đón phà đi ra đảo Ometepe, đảo lớn nhất hồ Nicaragua và cũng là đảo lớn nhất thế giới nằm trong hồ nước ngọt. Ometepe dài ba chục cây số, bề ngang rộng đến hàng chục cây số. Cộng đồng bốn vạn dân trên đảo có bề dày văn hóa lịch sử lâu đời.

Nếu hồ Nicaragua là kho tàng của nhiều nhà khảo cổ và những người nghiên cứu lịch sử thì Ometepe phải được coi là báu vật của cả kho tàng. Thật vậy, nền nông nghiệp sơ khai của Nicaragua hình thành ở đây. Ngày nay, bên cạnh phục vụ du lịch cho các nhà khoa học từ khắp nơi trên thế giới, đa số dân đảo vẫn giữ nghề đánh cá và trồng bắp, chuối, cà phê.

Nằm ở vị trí trung tâm hồ, Ometepe qua một thời gian dài tách biệt đã giữ được nền văn hóa riêng khá đặc sắc. Nhờ lưu truyền được nhiều truyền thống xa xưa, dân đảo có nhiều ngày lễ hội dân gian hơn hẳn những nơi khác ở Nicaragua.

Tiếc là chúng tôi không đến đây đúng vào dịp hội hè nên chỉ được quan sát đời sống ngày thường yên ả của họ mà thôi.

Đảo Ometepe nhìn từ trên phà

Dù đời sống còn nhiều khó khăn, người dân Nicaragua nhìn chung là chất phác và hiếu khách. Anh hướng dẫn người địa phương dẫn chúng tôi đi leo núi lửa rất nhiệt tình và chu đáo. Nhờ có anh mà chặng đường chinh phục núi cao của chúng tôi bớt đi nhiều cực nhọc.

Ometepe được hình thành bởi hai ngọn núi lửa Concepción và Manderas. Concepción có hình dáng cân đối, cao hơn 1.600 mét và hiện vẫn đang hoạt động. Còn Menderas thấp hơn 200 mét, đã ngưng hoạt động rất lâu và đang là điểm khám phá hấp dẫn. Để chinh phục cái hồ nằm giữa miệng núi lửa, du khách cần vượt qua quãng đường núi trơn trượt dài khoảng năm cây số.

Nhóm chúng tôi không biết đã bao lần “đo đất” khi gặp chướng ngại vật. Chỉ đi một đoạn ngắn là mọi người đều nhem nhuốc bùn. Mệt quá nên chẳng ai cười ai ngoại trừ bầy khỉ mặt trắng capuchin vừa chăm chú nhìn chúng tôi vừa chỉ trỏ, khọt khẹt liên hồi.

Vượt qua một cánh rừng rậm rạp, đoàn lên tới đỉnh và choáng ngợp với thiên nhiên tuyệt vời trước mặt. Đỉnh Maderas quanh năm bao phủ bởi sương mù. Qua làn hơi nước mờ ảo, chúng tôi vẫn thấy hồ nước xanh ngăn ngắt, quanh hồ nhiều loài chim màu sắc thật đẹp đua nhau khoe tiếng hót.

Du khách bắt đầu chinh phục núi lửa

Ngày cuối cùng của chúng tôi trôi qua ở Charo Verde, hồ nước nằm trong một cái vịnh khá yên tĩnh ở phía tây của Ometepe. Khu vực bảo tồn sinh thái này có 20ha rừng nhiệt đới và là nơi cư ngụ của nhiều loại động vật quý hiếm.

Đời sống hoang dã ở đây không kém phần độc đáo so với trong miệng núi lửa. Đàn vẹt và chim magpie-jays khoe bộ lông xanh trắng trông thật đẹp mắt khi chúng bay nhẹ nhàng qua các hàng cây. Đó cũng là hình ảnh khiến nhiều người lưu luyến nhất khi phải chia tay hòn đảo lạ lùng.

P.V/DNSGCT