Iran và những dấu ấn cổ xưa nhất

Iran là một quốc gia nằm ở phía Tây Nam châu Á với bao phong cảnh và kiến trúc đẹp tuyệt vời. Iran được kế thừa những dấu ấn cổ xưa nhất của hành tinh, là một trong những nước giàu có nhất thế giới về di sản khảo cổ học.

Tehran - một siêu đô thị

Tehran với 23 quận và hơn 15 triệu người sinh sống. Nơi đây có tháp Milad, một trong những tháp cao nhất thế giới với các nhà hàng trên đỉnh, một khách sạn 5 sao, một trung tâm thương mại và một công viên công nghệ thông tin.

Tehran còn có tháp Azadi bao gồm một trung tâm văn hóa, một thư viện, một bảo tàng nghệ thuật và các phòng triển lãm. Bảo tàng lâu đời ở Tehran là Bảo tàng Quốc gia - nơi trưng bày hầu hết các di sản văn hóa quý báu của Iran và thế giới, nơi có những viên ngọc trai, những viên kim cương chưa được cắt lớn nhất thế giới, các bộ sưu tập trang sức bằng vàng...

Tại đây, du khách có thể tìm hiểu 12.000 năm lịch sử của vùng đất mà bây giờ có một phần thuộc Iran, từ những hang động đầu tiên đến những vật dụng của thế kỷ XIX.

Valiasar là đại lộ đẹp nhất Tehran: nhiều cây và ít người ở, nơi có rất nhiều đại sứ quán các nước. Con phố mua sắm Darband với đầy đủ những nhà hàng kebab, cửa hàng lưu niệm, kẹo màu và cửa hàng thời trang.

Trước khi thăm các khu chợ rộng lớn tiếp giáp với nhà thờ Hồi giáo, du khách không thể không ghé thăm cung điện Sadabad, nơi sinh sống của các vị vua, được bao quanh bởi một công viên rộng lớn. Bên trong công viên, trên những con đường nhỏ trải nhựa, du khách tha hồ ngắm các loài vẹt trên cây, trải nghiệm sự tương phản giữa những ồn ào của thủ đô và sự yên tĩnh ở nơi này.

Thật tuyệt khi đi bộ nửa ngày thăm 18 cung điện duyên dáng, là nơi ở của cả gia đình vua Shah, một quần thể kiến trúc thời kỳ Phục hưng ở châu Âu, ngày nay hầu hết đã trở thành viện bảo tàng (thư pháp, nghệ thuật đương đại...), số còn lại được dành để tiếp khách nước ngoài. Thăm nơi này, dường như ai cũng có cảm giác đang sống lại thời hoàng kim của đế chế Ba Tư.

Kashan - thành phố của cung điện

Cách thủ đô 230 dặm, giữa sa mạc đá và những ngọn núi khô cằn là Kashan - thành phố hoa hồng, thánh địa của đồ gốm. Ốc đảo màu xanh lá cây giữa sa mạc được biết đến trong nhiều thế kỷ trước bởi dân du mục.

Thành phố đã trải qua thời kỳ hoàng kim của nó trong thời Trung cổ: Thủ lĩnh Malik Shah I đã xây dựng một pháo đài trong thế kỷ XI, sau ngàn năm vẫn còn đứng vững, mặc dù đã trải qua trận động đất cuối thế kỷ XVIII.

Qajari - triều đại kiểm soát đế chế Ba Tư từ 1785 đến 1925 với khoảng hơn 300 cung điện, trong đó hơn một phần tư đã được phục chế. Cung điện lớn nhất cao 4 tầng với diện tích hơn 9.000 m2, diện tích sẽ gấp đôi nếu tính cả khu vườn.

Hiện cung điện này được chuyển thành khách sạn với 90 phòng rộng rãi, một hồ bơi lớn, hai phòng xông hơi. Thêm vào đó là ngôi nhà Borujerdis tuyệt đẹp, một báu vật quốc gia với đại sảnh lộng lẫy hình bát giác.

Các kiến trúc của sân bên trong điển hình cho văn hóa Ba Tư với những chi tiết thư pháp tinh tế trên tường của hệ thống sục khí cho phép giữ ngôi nhà mát vào mùa hè, ấm vào mùa đông. Ngôi nhà là quà cưới của thương gia giàu có Haji Mehdi Borujerdi tặng cho vợ vào năm 1857. Phải mất hơn 18 năm và hơn 500 công nhân để phục chế ngôi nhà này.

Cách đó 5km, du khách có thể chiêm ngưỡng sự kỳ vĩ của Bagh-e Fin, Di sản văn hóa Thế giới, với những hồ nước, những đài phun nước và những khu vườn được cắt tỉa tinh tế, được thiết kế bởi Shah Abbas I.

Ngày nay, Kashan trở thành thành phố khảo cổ, không còn là trung tâm chính trị, nhưng là một trung tâm kinh tế thực sự (thảm công nghiệp, khai thác mỏ) và đặc biệt là những tour du lịch về lịch sử.

Isfahan - viên ngọc của Iran

Isfahan được coi là một trong những thành phố lâu đời nhất, lớn thứ ba trong các thành phố sa mạc ở Iran. Với gần hai triệu dân, thủ đô cổ đại nổi tiếng trên toàn thế giới vẫn giữ được dáng vẻ trong thời cai trị của Safavids.

Nằm ở ngã tư của các tuyến đường thương mại, thành phố chính là Babylon của thế kỷ XVII - một thành phố nghệ thuật của tất cả các kiểu loại, các phong cách về hàng thủ công mỹ nghệ như gốm, thảm len. Thành phố có rất nhiều trạm nghỉ cho du khách (trên 1.800 điểm) và nhà thờ Hồi giáo (gần 200).

Đến đây du khách mới thấy hết tầm quan trọng của một thành phố đã từng là thủ đô của nghệ thuật, khoa học Hồi giáo và trung tâm văn hóa tinh thần từ thời Phục hưng khi được chiêm ngưỡng các công trình kiến trúc thời hoàng kim, trong đó có cung điện Chehel Sotoun của đế chế Shah Abbas vào thế kỷ XVII, nằm trong một khu vườn xinh đẹp, bây giờ trở thành một bảo tàng, trong đó có những bức tranh tường kể lại toàn bộ lịch sử của thành phố, và đặc biệt thích thú với kiến trúc phức tạp của chiếc cầu Hoàng gia bắc qua sông Zayanderud: hai tầng nghiêng với 33 vòm...

Không thể không kể đến quảng trường hoàng gia ở Isfahan, đã được đổi tên thành quảng trường Imam dài 522m, rộng 160m, ngày trước được sử dụng làm sân chơi Polo, ngày nay là nơi vui chơi của thanh thiếu niên thành phố.

Thánh đường Imam tọa lạc tại rìa phía nam của quảng trường có cổng mái vòm chính được thiết kế theo dạng tổ ong. Tiếp đến là khu chợ với hơn 800 cửa hàng, nhà thờ Hồi giáo Foulet Sheikloot, cung điện Alikapov và nhà thờ Hồi giáo Hoàng gia bằng đá cẩm thạch và gạch men.

Vườn của Thiên Đàng

Bagh-e Eram (Vườn của Thiên Đàng) là một khu vườn rộng lớn với một cung điện lộng lẫy bên trong. Được xây dựng từ thời Qajar, tổ hợp công trình này đã được giới quý tộc phong kiến và các tù trưởng bộ lạc của tỉnh Pars sử dụng, và sau đó đến lượt hoàng gia Iran.

Trong thời kỳ Pahlavi, tổ hợp công trình do Trường Đại học Pahlavi quản lý và bảo vệ, và được dùng cho khoa luật. Ngày nay, nó vẫn còn là một tài sản của Trường Đại học Schiraz, và là một bảo tàng mở.

Thành phố “Thủ đô của Ba Tư”

Persepolis là cố đô thuộc triều đại thứ hai của đế chế Ba Tư với những công trình kiến trúc từ thời Alexander Đại đế. Mỗi chi tiết phù điêu chạm khắc đều thể hiện cuộc sống trong những ngày đầu của người Ba Tư với nền văn hóa và phong tục đặc sắc của họ.

Theo nhận định của các nhà khảo cổ, cố đô Persepolis tồn tại vào khoảng thế kỷ thứ VI trước công nguyên. Trong tiếng Hy Lạp, Persepolis có nghĩa là “Thủ đô của Ba Tư”. Persepolis là di tích văn hóa - lịch sử đáng tự hào của Iran - tên gọi ngày nay của đế chế Ba Tư.

Thủ đô Persepolis lộng lẫy với các cung điện, dinh thự, sảnh đường nguy nga. Cung điện Apadana là công trình xuất sắc của Persepolis, có chiều dài hướng đông - tây 300m và nam - bắc 460m, được xây dựng vào năm 515 trước công nguyên và hoàn tất sau 30 năm, là nơi các vị vua Ba Tư tổ chức hội họp và đón tiếp sứ thần các nước.

Persepolis không chỉ là công trình phục vụ cho vương triều lúc bấy giờ, mà còn là một kiệt tác kiến trúc, thể hiện qua những cột đá được chạm khắc tinh xảo.

Ngôi làng tổ mối

Làng Kandovan ở phía tây nam, cách thành phố Tabriz khoảng 60km, thuộc tỉnh Đông Azerbaijan của Iran, nổi tiếng với kiến trúc nhà độc đáo. Các khối núi hình nón tự nhiên nằm rải rác trên một diện rộng với những hang động được hình thành từ tro núi lửa Sahand nén cứng như đá và định hình qua hàng trăm năm, được con người đục đẽo, chạm khắc thành những ngôi nhà từ 2-4 tầng, có hình thù tương tự như nhau, tuổi đời đã hơn 700 năm.

Nhìn từ xa, ngôi làng giống như lãnh địa khổng lồ của loài mối. Nhiều khu nghỉ mát đã được xây dựng ngay trung tâm của làng với những khách sạn có kiến trúc dựa trên những ngôi nhà truyền thống trong hang, nhưng rất sang trọng, không thua gì các khách sạn hiện đại ở Tehran.

 Theo: Minh Hà / Doanh nhân Sài Gòn