Lão Tử từng nói: “Mọi hành trình vạn dặm đều bắt đầu từ một bước chân nhỏ bé”. Đến Pháp tháng 12, chắc chắn bạn không thể bỏ qua vùng đất kiêu hãnh với danh xưng “thủ đô di sản” của thế giới, niềm tự hào của người Gaulois, nơi hàng triệu du khách tìm đến dịp cuối năm để được đắm mình vào Lễ hội Ánh Sáng: thành phố Lyon!
Là thành phố lớn thứ hai của Pháp sau Paris với diện tích 4.78ha, Lyon nằm ở phía Đông Nam nước Pháp, nơi hợp lưu giữa hai con sông Rhône và sông Saône. Đây là thành phố gần như nằm giữa Lục địa Già, được bao bọc giữa khối núi trung tâm phía Tây và khối núi Alpes ở phía Đông. Do đó, từ Lyon rất dễ dàng đi đến các thành phố lớn khác của châu Âu như Paris, Marseille, Genève, Torino hay Barcelona.
Với bề dày lịch sử 2.000 năm, nơi đây từng là thủ đô của vùng Gaule của Đế quốc La Mã và là nơi đặt tổng hành dinh của Tòa Tổng giám Mục. Do đó, Lyon được xem là một trong những thành phố có sức hút khách du lịch hàng đầu thế giới bởi nền văn hóa và những lễ hội truyền thống độc đáo.
Đặc biệt, nơi đây còn có khí hậu ôn đới, mưa nắng hài hòa. Nhiệt độ trung bình mỗi năm là 11,30C, nhiệt độ mùa đông không quá lạnh chỉ dao động từ 0,6 – 6,10C. Do đó, Lyon chính là một trong những điểm đến tuyệt vời cho những du khách muốn chiêm ngưỡng lễ hội Ánh sáng truyền thống hoành tráng, rực rỡ dịp cuối năm…
Vùng đất yên bình giữa lòng Âu Châu
Với dân số chỉ xấp xỉ khoảng 1 triệu người, Lyon nằm duyên dáng giữa vùng Rhône-Alpes ở độ cao 170m so với mực nước biển. Đặc biệt, với sự kết hợp hài hòa giữa sông ngòi và các ngọn đồi, Lyon có đặc điểm địa lý như một bức họa hữu tình.
Toàn bộ thành phố trải dài trên những vùng đồi chính gồm đồi Fourvière cao 294m, nằm ở phía Tây, đồi Croix-Rousse cao 250m ở phía Bắc và đồi Duchère, nằm ở phía Tây Bắc thành phố, xa xa là đỉnh Mont Blanc nổi tiếng cách đó 160km. Hơn thế nữa, thành phố lại được bao quanh bởi hệ thống sông ngòi tự nhiên với trục chính là hai con sông lớn Rhône và sông Saône êm ả trôi lững lờ quanh năm khiến Lyon giống như một ốc đảo bình yên.
Nằm trong khu vực có nhiều khối núi lớn bao bọc xung quanh nên Lyon có khí hậu ôn hòa, dễ chịu. Đến Lyon, du khách thập phương sẽ được tận hưởng khí hậu ôn đới bán đại dương mưa nhiều vào mùa hè, khô lạnh hơn vào mùa đông nhưng tuyết không đóng quá dày.
Nhà phê bình văn học Albert Thibaudet từng nói “Nếu Paris là thủ đô của nước Pháp thì Lyon là thủ đô của các tỉnh lị”. Là thủ phủ của vùng Rhône-Alpes, Lyon từng được người La Mã lập nên, sau đó dần thu hút một lượng lớn dân nhập cư từ Pháp và cả châu Âu, trong 2 thập kỷ gần đây còn có cả người Tiểu Á, Hy Lạp, Ý, Thụy Sĩ, và nhiều nước từ châu Á, Nam Mỹ… Mặc dù đa dạng sắc tộc và tôn giáo song những người dân ở Lyon sống rất chan hòa và mến khách.
“Thủ đô di sản” có bề dày văn hóa bậc nhất thế giới
Không chỉ là vùng kinh tế năng động và một đểm đến thanh bình, tuyệt đẹp ở châu Âu, hàng triệu lượt du khách tìm đến với Lyon mỗi năm còn bởi sức hút khó cưỡng toát ra từ bề dày văn hóa của một trong những vùng đất giàu di sản nhất thế giới.
Lyon được thành lập từ năm 43 trước Công nguyên khi người La Mã đặt chân lên vùng đất này và biến nơi đây thành một trung tâm văn hóa nghệ thuật các thuộc địa mang tên là Lugdunum. Theo tiếng La Mã, Lug có nghĩa là thần của mặt trời, của ánh sáng và của nghệ thuật. Lugdunum cũng là thủ đô xưa cho cả ba miền của người Gaulois dưới thời hoàng đế Auguste năm 16 trước Công nguyên. Do đó, nơi đây từng là vùng kinh tế, tài chính hàng đầu thời kỳ Phục Hưng, độc quyền sản xuất lụa, vải, hóa chất.
Đến nay, khi đã trở thành một thành phố hiện đại với những khu mua sắm, công nghiệp, ngân hàng sầm uất của châu Âu, song Lyon vẫn giữ nguyên hơi thở của một thành phố có bề dày lịch sử đã thấm đẫm vào từng con đường, góc phố, từng nét kiến trúc lẫn văn hóa của người dân. Thế nên, du khách có thể thỏa sức khám phá một số lượng lớn các di sản tôn giáo, những công trình kiến trúc tuyệt vời rải rác khắp mọi nơi trong thành phố.
Đến đây, bạn sẽ ngay lập tức muốn khám phá ngay hai ngọn đồi nổi tiếng nhất Lyon: Fourvière và Croix Rousse. Từ trên đỉnh đồi Fourvière có biệt danh là “Ngọn đồi cầu nguyện” du khách không thể bỏ qua Vương cung thánh đường Fourvière nổi tiếng đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới năm 1998. Nhà thờ có 4 tháp chính và một đài quan sát với 278 bước, từ đó có thể phóng tầm mắt ra toàn cảnh thành phố Lyon. Với kiến trúc mang phong cách Trung Cổ từ thế kỷ 19, mặt tiền được đóng khung bởi hai tháp hình bát giác, với các lỗ châu mai, tạo thành một pháo đài nhà thờ độc đáo. Bước vào bên trong, du khách sẽ phải choáng ngợp với vòm nền đầy sao, các cột đá cẩm thạch Basilica quý hiếm, hai bên tường trang trí những bức phù điêu tinh xảo khảm Venetian, khảm vàng, với các cửa bằng đồng, kính màu và đá tuyệt đẹp. Trên đỉnh nhà thờ là bức tượng Đức Mẹ Đồng Trinh Maria bằng vàng lộng lẫy đã trở thành một biểu tượng của thành phố Lyon. Ngoài ra, trên đồi Fourvière còn có ngọn tháp La Tour Métallique đẹp không kém tháp Eiffel nổi tiếng ở Paris.
Ngọn đồi Croix Rousse lại có biệt danh là “Ngọn đồi làm việc” với khu Des Terreaux xinh đẹp nằm ngay dưới chân đồi nổi tiếng với nền công nghiệp dệt may lâu đời và quy mô lớn nhất toàn châu Âu.
Tiếp theo đó, bạn không thể bỏ qua khu phố cổ Veuix Lyon hẹp, trải dài dọc theo ngọn đồi Fourvìere và sông Saône cũng đã được UNESCO công nhận là một trong những di sản văn hóa thế giới. Đây từng là khu phố tập trung nhiều thương gia, tu sĩ, sĩ quan Hoàng gia có lối kết hợp tinh tế giữa kiến trúc Trung cổ với kiến trúc Phục Hưng tạo thành các di sản văn hóa độc đáo như các hành lang kiểu Traboules có thể rẽ đi nhiều hướng khác nhau.
Bán đảo Presqulle được bao quanh bởi hai con sông xinh đẹp Rhône và Saône tiếp tục chào đón du khách bằng những quảng trường độc đáo bậc nhất đã được xây dựng từ thời Trung cổ đến thế kỷ 19. Bạn sẽ được thỏa sức thả bộ qua các quảng trường xinh đẹp như Place Carnot, Place Ampere, Place Antonin-Poncet, đặc biệt là Place Bellecour là một trong những quảng trường dành cho người đi bộ lớn nhất châu Âu với tượng vua Louis XIV cùng nhiều dinh thự từ các thế kỷ trước.
Không những vậy, nếu là người đam mê khám phá các nền văn hóa, Lyon là nơi phù hợp nhất vì ở đây có đến hơn 30 viện bảo tàng, sở hữu một lượng lớn những tác phẩm nghệ thuật đương đại, nhiều phòng trưng bày nghệ thuật với các hoạt động sưu tập và triển lãm sôi nổi thường xuyên quanh năm. Độc đáo nhất là Viện bảo tàng nghệ thuật Musée des Beaux Arts sở hữu bộ sưu tập tranh và tác phẩm nghệ thuật nhiều thứ hai Pháp chỉ sau bảo tàng Louvre của Paris. Bảo tàng Maison de Danse lại là nơi cung cấp các điệu nhảy có từ khắp thế giới từ cổ điển và hiện đại.
Lyon còn có rất nhiều nhà hát nổi tiếng như Opéra de Lyon, Célestins… cùng rất nhiều nhà thờ độc đáo nằm rải rác trong thành phố như: nhà thờ La cathédrale Saint-Jean, Vương cung thánh đường thánh Martin dAinay, Église Saint-Bonaventure, Église Saint Nizier, Saint-Goerges được xây vào thế kỷ 19 với các lối kiến trúc Roman, gothique độc đáo đã được xây dựng từ hàng trăm năm trước. Đặc biệt, thư viện thành phố Lyon với hàng triệu đầu sách, tài liệu cũng là thư viện thành phố lớn nhất nước Pháp.
Nếu bạn muốn hít thở không khí trong lành, hãy khám phá ngay công viên Tête dOr rộng đến 105 hecta với những thảm cỏ tuyệt đẹp, Miribel-Jonage rộng 2.200 hecta là công viên ngoại ô lớn nhất nước Pháp. Ngoài ra, Lyon còn có công viên Parilly cũng là một trong những lá phổi xanh của thành phố, là nơi sinh sống của khá nhiều những loài động thực vật đang được bảo vệ và cả một trường đua ngựa!
Nếu đã mỏi chân, bạn cũng đừng lo lắng, Lyon còn được mệnh danh là “Kinh đô Ẩm thực Pháp” với những quán rượu và nhà hàng thượng hạng đã có từ thế kỷ 16 luôn sẵn sàng phục vụ bất kỳ lúc nào!
Lễ hội Ánh Sáng kỳ thú tại xứ sở Gaulois
Như đã nói ở trên, Lyon, vùng đất được xem là chủ nhân của những danh xưng đầy kiêu hãnh như: “Thủ đô ngành in thời Phục Hưng”, “Thủ đô của lụa”, “Thủ đô của điện ảnh”, “Thủ đô ẩm thực quốc tế”,… nơi xuất phát những tư tưởng thần học, triết học, văn chương và là một trung tâm lớn về kỹ nghệ nhung lụa, thương mại và giáo dục. Thế nên, dù không có nhiều hoạt động vui chơi vận động, du khách cũng không bao giờ chán vì có thể thưởng thức những loại hình nghệ thuật tuyệt vời suốt cả năm. Với hệ thống giao thông thuận lợi dễ dàng bằng máy bay, metro, xe buýt, tàu điện,… bạn có thể tha hồ thưởng thức một lượng lớn phim điện ảnh tại các rạp chiếu phim, đi xem múa rối tay, tham gia những buổi biểu diễn của các ban nhạc rock có ảnh hưởng lớn trên toàn nước Pháp. Lyon còn là một trong hai thành phố duy nhất của Pháp sở hữu hai dàn nhạc thường trực: một dàn nhạc giao hưởng và một dàn nhạc trữ tình, đây là một sự ưu tiên về văn hoá khá hiếm gặp.
Du khách còn có thể thỏa sức mua sắm tại các khu phố thương mại như Part-Dieu đượcmệnh danh là lá phổi kinh tế của thành phố, khu phố quốc tế Cité Internationale de Lyon, khu phố Confluencethương mại dịch vụ sầm uất.
Thú vị hơn, Lyon còn giữ vị trí thứ 30 trong danh sách những thành phố tổ chức nhiều sự kiện quốc tế nhất thế giới. Mỗi năm có đến hàng chục triệu lượt du khách đến thăm Lyon sau Paris để tham gia vào nhiều lễ hội văn hóa đặc sắc như Lễ hội âm nhạc hay festival văn hoá… Và trong số đó, không thể không kể đến một trong những sự kiện lễ hội Ánh Sáng Fête des Lumièóa được tổ chức vào tháng 12 hàng năm.
Đây là một lễ hội truyền thống có nguồn gốc từ thế kỷ 19, gắn với ngày khánh thành tượng Đức Mẹ Maria trên đỉnh Vương cung thánh đường Fourvière nhằm cám ơn Đức Mẹ đã cứu thoát thành phố khỏi bệnh dịch hạch lan tràn khắp châu Âu năm 1823. Khi đó, người dân cả thành phố đã thắp sáng tất cả nến trong nhà để bày tỏ lòng kính trọng với Đức mẹ và tục lệ này được giữ đến ngày nay.
Đến nay, cứ vào cuối năm, tâm điểm là đêm 8/12, mọi người dân đều trang hoàng các cửa sổ nhà mình bằng ánh sáng và hòa vào từng dòng người đông đúc khắp nơi thưởng thức những “bữa tiệc” ánh sáng tuyệt vời do các chuyên gia, nghệ sĩ ánh sáng hàng đầu thế giới tạo nên.
Lễ hội sẽ diễn ra ở rất nhiều nơi nhưng địa điểm chính vẫn là Quảng trường trung tâm Bellecour, một trong những quảng trường lớn nhất châu Âu. Khi đó, du khách có thể chìm đắm trong khung cảnh thần tiên hoành tráng với đủ mọi hình ảnh sống động, kỳ thú đầy màu sắc. Mỗi chương trình biểu diễn thu hút hàng triệu khán giả với nhiều nội dung và chủ đề trong cuộc sống từ môi trường, phong cảnh, lịch sử đến hình ảnh bốn mùa trong năm. Những hình người sống động làm từ sợi carbon, hàng nghìn cột ánh sáng, ngọn đèn chùm với nhiều kỹ xảo đỉnh cao khiến cho tất cả không gian từ nhà thờ, đường phố, cầu cảng, công viên, quảng trường, bờ sông… đều biến thành những “thiên đường ánh sáng” hài hòa tuyệt đối giữa vẻ đẹp của ánh sáng hòa cùng kiến trúc ấn tượng, kỳ thú mà hiếm nơi nào trên thế giới có được.
Mùa đông, đến thăm Lyon, thành phố được bình chọn là một trong những nơi đáng sống nhất thế giới với chất lượng sống hoàn hảo, bạn đừng ngại ngần hòa vào dòng người đang đổ ra khắp các ngả đường tràn ngập ánh sáng và thưởng thức những món ăn Pháp tuyệt vời nhất. Khi đó, dịp cuối năm của bạn và gia đình chắc chắn sẽ ngập tràn niềm vui và những ấn tượng khó quên thay cho lời chúc lành vào năm mới!
Du lịch Pháp khám phá thành phố Lyon – Nơi hợp lưu kim cổ
Được mệnh danh là đô thị lớn thứ hai nước Pháp, thành phố Lyon mang dáng vẻ hiền hòa thanh bình nằm trải dài bên ngã ba sông, nơi hợp lưu của hai dòng sông Rhône và Saône trôi êm ả.
Nằm giữa hai đồi Fourvière và Croix Rousse, thành phố Lyon nổi danh trước hết từ di sản kiến trúc và đô thị (chiếm 10% diện tích) vốn được UNESCO công nhận vào năm 1998.
Dưới chân đồi Fourvière là thành cổ Vieux Lyon với hơn 500 tòa nhà thời trung cổ đã được duy tu, trong đó có toà nhà La Tour Rose được xây từ thế kỷ thứ XVI và nhà thờ Saint Jean được xây thế kỷ thứ XIII. Mặc dù đến năm 1960, thành cổ này đã xuống cấp đến mức Louis Pradel – người giữ chức thị trưởng lúc đó, phải chủ trương phá hủy nơi này để xây đường cao tốc.
Toàn cảnh nhà Cube Vert
Nhưng chính nhờ cuộc đấu tranh của xã hội dân sự, mà đứng đầu là hội Phục hưng Lyon cổ, đã thúc ép Bộ trưởng Văn hóa – André Malraux thiết lập lại thành phố Lyon thành khu vực bảo tồn đô thị đầu tiên của nước Pháp vào năm 1962.
Trên sườn đồi Fourvière, vốn được mệnh danh là “đồi cầu nguyện”, vẫn tồn tại các nhà hát La Mã lộ thiên, đặc biệt trong số đó là Nhà hát lớn hình bán nguyệt có sức chứa hơn 10.000 khán giả.
Cận cảnh nhà Cube Vert
Nhìn sang hướng đối diện với đồi Fourvière là đồi “lao động” Croix Rousse. Sở dĩ có cái tên đó bởi nơi đây là cái nôi của nền công nghiệp thành phố Lyon, đặc biệt nhờ những công xưởng dệt lụa đã giúp Lyon trở thành kinh đô tơ lụa thế giới trong thế kỷ thứ XIX.
Kiến trúc tiêu biểu của Croix Rousse là những ngôi nhà tường cao, cửa sổ cao, trần gia cố gỗ để lắp đặt máy dệt. Đặc thù nhất của khu phố cổ này là những lối đi tắt thông qua những sân trong của các ngôi nhà, trong đó phải kể đến ngôi nhà La cour des Voraces nổi tiếng, là nơi những người thợ dệt đã liên tục tổ chức các cuộc nổi dậy đòi quyền sống và nhân phẩm trong giai đoạn 1831-1849.
Mặt khác, nói đến di sản kiến trúc của Lyon người ta không chỉ nhìn quá khứ hai nghìn năm mà còn hướng đến các công trình cận đại, đến quy hoạch đô thị mới và những cuộc “giao duyên” kim cổ kiến trúc trong thành phố.
Như nhà hát Opéra thế kỷ thứ XIX đã “nhân ba” diện tích bằng cách đặt thêm lên nóc năm tầng kính và bên dưới năm tầng âm! Từ trung tâm thành phố sẽ có tàu đưa du khách sang khu Confluence (Hợp lưu) – là nơi các bến cảng, kho hàng ngày xưa đã nhường chỗ cho nếp sống hiện đại của đô thị mới bây giờ.
Tranh tường của thợ dệt lụa
Bên cạnh đó, điểm tham quan nổi tiếng nhất của thành phố Lyon chính là hệ thống tranh tường đồ sộ với gần 150 bức rải rác biến nơi đây thành kinh đô tranh tường của châu Âu.
Theo sử sách, bức tranh tường lịch sử đầu tiên của Lyon rộng 1.200m² nằm trên đồi Croix Rousse, có tên là “Tường của thợ dệt lụa”, do tập thể họa sĩ hợp tác xã Cité Création thực hiện năm 1987. Trên hình là bức tranh tiến hóa đã được cập nhật hai lần vào năm 1997 và 2013 với mục đích thể hiện sự thay đổi của khu phố. Trong bản vẽ đầu tiên, các họa sĩ đã khắc họa hình ảnh nhân vật thật Marc Carbonare, 28 tuổi, vác xe đạp bước lên cầu thang.
Bản vẽ thứ hai, ông có mặt với xe đạp mới, và trên tay đang bồng cô con gái đầu lòng. Cho đến phiên bản ba của bức vẽ, người đàn ông Marc đã 54 tuổi, đạp xe Velov (loại xe đạp công của thành phố) cùng với vợ, con gái lớn đôi mươi và cậu con trai út 12 tuổi!
Tranh tường chung cư
Khi đi tham quan tranh tường Lyon, chắc chắn du khách không thể bỏ qua bảo tàng mang tên Tony Garnier. Đây là tác giả của đề án Thị xã công nghiệp nổi tiếng – thị xã lý tưởng kết hợp hiện đại, nhân văn mà Garnier đã hiện thực hóa lý thuyết bằng 164 bản đồ chi tiết.
Vốn sinh ra trong gia đình thợ dệt ở Lyon, ngay từ nhỏ Garnier đã nếm trải cảnh nghèo khó của tầng lớp công nhân, ông nuôi mong muốn cải thiện cuộc sống của họ bằng kiến trúc. Lấy cảm hứng bởi chủ nghĩa không tưởng, năm 1904, Garnier đưa ra mô hình thành phố công nghiệp khi dòng di dân từ nông thôn ra phố tạo nên vấn đề nhà ở.
Sau đó, khi được thị trưởng Lyon – Edouard Herriot – cử làm kiến trúc sư trưởng, Garnier đã thể hiện quan điểm quy hoạch đô thị qua nhiều công trình lớn như chợ súc vật, lò mổ, sân vận động, bệnh viện…; tiêu biểu nhất là các chung cư giá rẻ đầu tiên cho giới lao động. Gọi giá rẻ nhưng mối quan tâm hàng đầu của Garnier cho hơn 1.400 căn hộ xây những năm 1930 là chất lượng cuộc sống cư dân, bao gồm: thẩm mỹ, tiện nghi, hạn chế chiều cao, không gian xanh giữa các phố…
Qua cửa kính thuyền taxi
Sau nửa thế kỷ xây dựng, đầu những năm 1980, chính quyền Lyon quyết định chặn đứng sự xuống cấp vật chất cũng như sự suy thoái xã hội và xa rời cấu trúc đô thị ban đầu của khu chung cư lịch sử.
Thay vì phá bỏ đi cấu trúc ban đầu, thành phố Lyon đã chọn cách cư xử khác: Hàng loạt công tác khôi phục giá trị kiến trúc và giá trị di sản quy hoạch đô thị của khu vực đã được kiên trì thực thi. Và song song với việc sửa chữa, Lyon cũng đã biến khu chung cư xuống cấp thành Bảo tàng đô thị Tony Garnier nhằm tôn vinh tư tưởng đô thị lý tưởng của ông.
Lúc đó, người dân sống ở các khu chung cư này đã cùng nhiều họa sĩ của hợp tác xã Cité Création nghĩ ra ý tưởng phục hồi giá trị khu phố đang ở với 25 tranh tường, với diện tích 230m² mỗi bức. Cité Création không chỉ trình bày lại các công trình của Garnier về thị xã công nghiệp, mà còn vinh danh nhà thiết kế đô thị bằng cách mời sáu họa sĩ quốc tế đến vẽ “thị xã lý tưởng” theo cách mà họ quan niệm.
Một gia đình khán giả chuẩn bị đón mưa ở nhà hát La Mã
Mặc dù đến cuối cùng, mô hình mơ ước của Tony Garnier không thành hiện thực, nhưng một phần trong tổng thể cũng đã được xây dựng ở Lyon, biến nơi đây trở thành di sản kiến trúc quy hoạch của nước Pháp, và tư tưởng kiến trúc nhân văn do ông khởi xướng hiện vẫn là nguyên tắc cơ bản trong quy hoạch hiện đại.
Theo doanhnhansaigon.vn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét