Đi Tây Ban Nha xem ngựa nhảy múa

(Tin Nóng) Năm Giáp Ngọ 2014, nếu bạn muốn tận mắt chiêm ngưỡng những màn “vũ điệu ngựa” lừng danh thế giới (không phải kiểu nhảy ngựa của anh chàng Psy Hàn Quốc) thì hãy sẵn sàng cho một hành trình bay khá dài. Vì nơi trình diễn ở khá xa Việt Nam: Trường Nghệ thuật kỵ mã Hoàng gia Andalusia ở cực nam Tây Ban Nha.

Một buổi biểu diễn múa ngựa của trường Real Escuela Andaluza del Arte Ecuestre - Ảnh: dothorse.it

Bay nhiều chặng để xem ngựa nhảy múa

Muốn đến được sân khấu của nhà trường, bạn phải bay từ Việt Nam đến một sân bay lớn nào đó ở châu Âu, chẳng hạn sân bay quốc tế Roissy Charles de Gaulle ở ngoại ô Paris (Pháp), sau đó nối chuyến đến sân bay quốc tế Madrid (Tây Ban Nha). Chưa hết, từ Madrid bạn còn bay tiếp đến Jerez de la Frontera.
Bây giờ, Jerez de la Frontera đã qua mặt Cadiz, thủ phủ tỉnh Andalusia, trở thành thành phố với nền kinh tế, du lịch phát triển sầm uất nhất vùng tự trị Andalusia. Bây giờ, ít ai còn nhớ rằng, cách nay 520 năm, vào ngày 24.9.1493, ông Kha Luân Bố (Christopher Columbus) chỉ huy một đội 17 tàu buồm xuất phát từ cảng Cadiz đã thực hiện cuộc viễn du lần thứ hai khám phá Tân thế giới. Ở lần ấy, ông đã tìm ra nhiều vùng đất, hòn đảo mới, trong đó có đảo Juana (ngày 30.4.1494) nay là đất nước Cuba.
Từ cuộc khám phá này, theo dòng thời gian, Cuba đã trở thành vùng đất xuất khẩu sang châu Âu nhiều nguyên vật liệu giá trị. Không chỉ là những thùng mía đường mà còn là những bao to cuộn đầy lá cây thuốc lá. Bây giờ, du khách đến thăm Cadiz có thể dễ dàng nhận thấy những bức tượng đồng đen mô tả cảnh nữ công nhân Tây Ban Nha dùng tay quấn nên những điếu xì gà to đùng được các quý ông lịch lãm khắp châu Âu ưa chuộng.

Tượng nữ công nhân quấn xì gà Cuba tại Cadiz - Ảnh: Ng.Dũng

Cadiz cách Jerez de la Frontera chỉ có một eo biển nhỏ, du khách có thể đi phà cao tốc để từ Cadiz sầm uất năm xưa đến Jerez de la Frontera trù phú ngày nay. Nhưng cả hai thành phố đều có chung nhiều thứ thu hút khách phương xa: vết tích tường thành, hí trường La Mã cổ, những giáo đường Công giáo nguy nga, những dòng tu ẩn kín thật cổ kính, những biệt thự trắng toát, nền trời xanh bao la, những gốc cây to cao mà theo truyền tụng trong dân gian là được ông Kha Luân Bố chở về từ tận Tân Thế Giới.
Và còn là những vườn nho phủ kín các sườn đồi, nguồn vật liệu chính yếu tạo ra các dòng rượu gọi chung là Sherry (tiếng Anh, Jerez hoặc Xeres, tiếng Tây Ban Nha) mà nay vẫn còn bán chạy từ Anh đến Pháp, Đức, Nga…
Sau ba ngày thăm viếng nhiều lò sản xuất thức uống có cồn thú vị này, chúng tôi còn nhận thấy được một thực tế, rằng cư dân ở cả Cadiz lẫn Jerez de la Frontera rất thích ăn thịt bò và rất yêu ngựa. Vì thế tượng và hình ảnh của hai con thú này nhan nhản mọi nơi, từ các vòng xoay trên xa lộ đến cổng chính dẫn vào nhà.
Không có nông trang nào, bodega (lò sản xuất) sherry nào, biệt thự lớn nào mà không có chuồng ngựa với vài ba con ngựa rất dễ kết thân nếu như bạn có sẵn trong tay trái táo, vài viên đường trắng.

Dãy chuồng ngựa Andalusia của một lò sherry ở Jerez de la Frontera

Thăm trường huấn luyện ngựa nhảy múa

Tuy nhiên một điều độc đáo nổi tiếng khắp thế giới mà Cadiz không có, nhưng Jerez de la Frontera lại có là trường huấn luyện ngựa giống Real Escuela Andaluza del Arte Ecuestre. Cơ sở này, tọa lạc gần sát dinh thự Palacio de las Cadenas đã mọc lên từ thế kỷ 19, được bảo dưỡng, tôn trọng không khác gì một kho tàng quốc gia, một di sản quý giá của địa phương.
Vì chỉ duy nhất nơi đây còn lưu truyền các kỹ năng truyền thống lâu đời Tây Ban Nha về nghệ thuật huấn luyện ngựa, nghệ thuật cưỡi ngựa, chuẩn bị ngựa lẫn kỵ sĩ cho các cuộc đua, các buổi biểu diễn múa ngựa với nghệ sĩ chính là những con ngựa đực trưởng thành, cao to, dáng vẻ vừa oai phong vừa nhẹ nhàng, duyên dáng.
Nơi đây cũng là trung tâm chăn nuôi giống ngựa thuần chủng Andalusia, và còn đảm bảo cả việc lưu truyền nghệ thuật sản xuất nhiều thứ liên quan đến con vật bốn chân, thông minh, trung thành và rất có ích cho loài người, từ dây cương, yên ngựa, móng sắt ngựa… đến đào tạo nài ngựa, người lái xe ngựa.
Và Jerez de la Frontera còn nổi bật hơn Cadiz vì là nơi có trại kỵ binh nổi tiếng thế giới Yeguada Militar de Jerez de la Frontera.
Thành lập năm 1847, trại lính này có nhiệm vụ đảm bảo nguồn ngựa giống Andalusia và ngựa giống Ả Rập cho quân đội Tây Ban Nha. Vào thời điểm ấy, đây là cơ sở đầu tiên và duy nhất trên thế giới chuyên về thuần giống ngựa Ả Rập. Chính Nữ hoàng Isabella II đã đặc phái chuyên gia đến tận các vương quốc Trung Đông tìm mua những con ngựa giống tốt nhất mang về gầy dựng.

Bên trái: Một chú ngựa Andalusia tại Jerez de la Frontera. Bên phải: Một nàng ngựa Andalusia đang nghỉ trưa - Ảnh: Ng.Dũng

Bước sang thế kỷ 20, súng ống liên thanh, xe tăng, xe bọc thép và máy bay ném bom thi nhau ra đời đã khiến những cuộc tấn công vũ bão của đoàn kỵ binh lùi vào dĩ vãng, trại ngựa chiến phải thay đổi mục đích tồn tại. Và nó đã trở thành trung tâm thuần giống ngựa Tây Ban Nha kiêm bảo tồn ngựa giống Ả Rập và lai tạo hai giống ngựa này.
Những con ngựa thật khỏe, sức bền rất đáng nể, dáng thật đẹp sinh ra từ nơi đây và được bán cho các tỉ phú, các trường đua ngựa và các gánh xiếc.
Mỗi năm, những chú ngựa chân dài, mông nở, dáng đẹp, thuần thục trong các bước đi, điệu vũ sau trung bình bốn năm nhọc công khổ luyện được chọn tham gia các cuộc thi đua giành giải, các buổi biểu diễn có thu tiền, được tổ chức khắp đất nước Tây Ban Nha lẫn ở nước ngoài.
Ngựa giống Andalusia nghe đâu đã hiện diện ở bán đảo Iberia từ hơn 3.000 năm và nghệ thuật vũ ngựa, thuần hóa ngựa thao tác theo nốt nhạc, tiếng trống của các nghệ nhân ở Jerez de la Frontera thì đã chinh phục nhiều cử tọa khi xuất chinh khỏi lãnh thổ đến với London, Vienna, Paris…
Tổ tiên của chúng là những con ngựa chiến dũng mãnh, là công cụ không thể thiếu của những hiệp sĩ, kỵ binh và các conquistadores (kẻ chinh phục) Tây Ban Nha. Còn bây giờ chúng là những vũ công balê ngựa tuyệt hảo, cực kỳ duyên dáng, cuốn hút, dù có con nặng đến nửa tấn !
Xem từng con biểu diễn các động tác, di chuyển theo các tốc độ và sải chân khác rồi lần lượt đá thẳng từng chân trước, ai ai cũng phát mê. Đó là “Điệu đi bộ kiểu Tây Ban Nha”.

Biểu diễn ngựa tại trường kỵ mã Real Escuela Andaluza del Arte Ecuestre với trang phục cao bồi Tây Ban Nha - Ảnh: Independent

Còn người ngồi trên lưng những chú ngựa này cũng là những nghệ sĩ đích thực, có người trải qua chục năm mới được công nhận là một kỵ sĩ điều khiển ngựa vũ balê. Sau thêm nhiều năm, người ấy mới được nâng lên hàng ngũ những thầy kỵ sĩ, tức kiêm việc huấn luyện những lớp đàn em.
Thăm Jerez de la Frontera vào dịp mùa Xuân châu Âu, bạn có nhiều cơ hội chiêm ngắm những con ngựa tuyệt đẹp.
Ngoài các show biểu diễn mỗi cuối tuần trong không gian của trường ngựa Real Escuela Andaluza del Arte Ecuestre ra còn có Feria del Caballo, một hội chợ chuyên về ngựa diễn ra vào tuần đầu tháng 5.
Tại sự kiện này, bạn sẽ trông thấy các kỵ sĩ trang phục đúng kiểu cao bồi Tây Ban Nha thế kỷ 18 và những nữ kỵ sĩ ngồi trên lưng ngựa giống như cách phụ nữ Việt lâu nay ngồi phía sau xe gắn máy.
Và họ toàn trang phục váy dài kiểu flamenco màu sắc tươi mắt. Phải rồi, Jerez de la Frontera còn là điểm tập trung giao thoa của nhiều dòng nhạc flamenco.

P.Ng.Dũng