Lựu – trái cây đặc trưng của Armenia

Cộng hoà Armenia là một quốc gia nhiều đồi núi nằm kín trong lục địa ở phía nam Caucasus. Nước này có một loại trái cây được xem là biểu tượng của quốc gia, đó là trái lựu. Theo truyền thuyết, loại trái này chứa 365 hạt, tượng trưng cho mỗi ngày trong năm. Do vậy người Armenia tin rằng nếu ăn loại trái này sẽ không có ai chết vì đói cả.

Làng Nrnadzor nằm ở phía nam Armenia. Theo tiếng Armenia từ Nrnadzor có nghĩa là thung lũng lựu. Thường vào đầu tháng 10, người ta sẽ thu hoạch loại trái cây này. Cây lựu có thể ra hoa kết trái ba lần trong một năm. Lần ra hoa đầu tiên thường cho những trái lựu to, chất lượng nhất.

Ở vùng này người ta trồng hai loại lựu. Một loại có trái màu đỏ và một loại có trái màu vàng. Chúng ta có thể nhận biết được những trái lựu nào chín hoặc chưa chín nhờ vào màu sắc của nó. Trái lựu chín thì có lớp vỏ bên ngoài màu đỏ cam. Khi hái lựu, người ta phải thật nhanh tay nhưng đồng thời cũng không nên bóp quá chặt trái lựu.

Hiện tại làng Nrnadzor có 150 dân. Hầu hết họ đều sống bằng nghề trồng lựu. Số khác thì chăn nuôi gia súc. Họ đều có nhà riêng nhưng trong nhà không có hệ thống nước máy để sinh hoạt.

Thường, nhiều thế hệ trong gia đình sống trong một mái nhà. Đối với những gia đình có vườn lựu thì khi đến mùa thu hoạch, mọi người cùng nhau làm việc, vận chuyển những bao lựu ra bên đường để chở đi bán. Làng Nrnadzor nằm ở vùng núi xa xôi, cao hơn 500 mét so với mực nước biển nên ít khi có người lạ đến thăm.

Thường, ở ngoài trời, lựu không bảo quản được lâu. Do vậy người ta phải nhanh chóng đóng chúng vào thùng gỗ. Trước khi bảo quản lựu trong những chiếc thùng gỗ, người ta phân loại chúng theo màu sắc. Chỉ những trái lựu nào đạt chuẩn mới được đóng thùng. Còn trái nào nhỏ và bị nứt sẽ được dùng làm rượu. Những trái lựu có màu đỏ thường có giá trị cao vì chúng trông bắt mắt. Nhưng chúng lại chua hơn những trái có màu vàng. Ngoài ra, lựu vàng cũng lớn hơn và nặng hơn lựu đỏ.

Người ta nói rằng tách lựu cũng là một nghệ thuật. Trước tiên, cắt bỏ phần đầu trái lựu, sau đó dùng dao cắt thành năm múi trên vỏ. Để những hạt lựu không bị rơi ra ngoài, người ta tách chúng vào chiếc dĩa nhỏ và ăn từ từ. Lựu rất tốt cho sức khỏe. Mỗi hạt lựu chứa nhiều vitamin, khoáng chất và nhiều yếu tố khác.

Trong hơn 3 ngàn năm qua, người dân Armenia xem lựu là loại trái cây thiên đường hay trái cây của thần thánh. Nó là một trong số những loại trái cây được con người trồng đầu tiên trên trái đất. Theo một số học giả, thì lựu là trái cấm của bà Eva trên thiên đường.

Lựu là loại trái cây mọng nước. Nó có tác dụng cải thiện sự cân bằng hóc-môn của phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh. Ngoài ra mỗi hạt lựu còn chứa chất chống oxy hóa tốt hơn là trà xanh và rượu đỏ. Theo một vài nghiên cứu gần đây, ăn nhiều lựu sẽ giúp giảm nguy cơ gây ung thư.

Sau khi lựu được hái xuống, chúng sẽ không chín nữa do vậy người ta có thể trữ chúng nhiều tháng liền ở nhiệt độ từ 0 cho đến 5 độ C. Mỗi năm vào dịp lễ Giáng Sinh người Armenia thường ăn lựu do vậy vào thời điểm ấy người ta tiêu thụ lượng trái cây này khá nhiều.

Những trái lựu nhỏ, bị nứt hay hư chút ít thường được dùng để làm rượu. Một kg lựu cho ra 300 mml rượu. Thường lựu vàng ngọt hơn là lựu đỏ. Do vậy trong quá trình để lên men thành rượu, người ta không cho thêm đường vào. Hai mươi ngày sau, rượu được đóng chai. Loại rượu này cũng có mặt tại thị trường Châu Âu.

Hồng Hậu