Tổ ấm của "Vua hề" Charlot

P. NGUYỄN DŨNG

 Năm 2014, đến Vevey tôi rất vui khi thấy tượng "vua hề” Charlot đứng nhìn ra hồ Léman đúng nơi có cắm cái nĩa bằng thép không gỉ cao 8m và sau lưng là Alimentarium - bảo tàng lưu trữ và trưng bày đủ loại thực phẩm của nhà Nestlé.

Tượng Charlot bên bờ hồ Léman. Ảnh: P. NGUYỄN DŨNG

Phải rồi Charlot (hay gã lang thang) lúc nào cũng nghèo, cũng đói nên thèm ăn, đứng đây là quá đúng. Nhưng phải đến khi trở lại Vevey trong năm 2018 sắp kết thúc này, tôi mới hiểu đầy đủ hơn tại sao lại có tượng Charlot ở Vevey...

Montreux, Vevey, Lausanne, Genève là những thị trấn nghỉ mát an bình nằm trải dài theo bờ hồ Léman, đã từ lâu mang danh là "Rivera" bên phần lãnh thổ Thụy Sĩ, có sức hấp dẫn không thua gì Rivera bên miền nam nước Pháp với Cannes, Nice, Monte Carlo. 

Phòng ngủ của Charles Chaplin

Rất nhiều vĩ nhân, nhân vật lịch sử, ông hoàng, bà chúa, tỷ phú, triệu phú thế giới và cả những ngôi sao điện ảnh đều đã đến những thị trấn này.

Cũng không thiếu những chính khách, nhà ngoại giao đến thời bị thất sủng. Có người đến chỉ để nghỉ dưỡng, có người chọn thị trấn nào đó để làm tổ ấm thứ hai của mình.

Một trong những nhân vật lừng danh thế giới khi ra khỏi thời huy hoàng chói sáng đã đến Vevey, sống những năm còn lại của đời mình, chính là Charles Chaplin mà nhiều người Việt quen gọi là "vua hề Xạc-lô” hoặc danh hài Charlot.

Nữ minh tinh Sophia Loren và những nhân vật mà Charles

Đôi điều về "vua hề” lừng danh

Tại London, lúc còn là chú nhóc 5 tuổi, Charles Chaplin đã lần đầu được cổ vũ, hoan nghênh và được thưởng những đồng cắc rẻ mạt trong thang bậc giá trị của đồng bảng Anh, khi bị đẩy vội ra sân khấu thế chỗ cho mẹ. 

Mẹ của Charles là nghệ sĩ sân khấu vừa yếu, vừa nghèo, cố bươn chải nuôi 2 con trai. Bố của họ đâu? Ít ai nhắc đến, thỉnh thoảng mới thấy xuất hiện.

Sau đó, Charles theo gánh hát đi thuyền sang Mỹ biểu diễn, rồi trở thành diễn viên kiêm đạo diễn, tác giả kịch bản nổi tiếng trong thời huy hoàng của thể loại phim câm, trắng đen. Cả thế giới biết đến Charles, người sử dụng tiếng Anh quen gọi là The Tramp (gã lang thang), người sử dụng tiếng Pháp thì gọi là Charlot.

Charlot bên bồn tắm

Và Charles Chaplin trở thành đồng nghiệp, bạn đầu tư, bạn thân quen của nhiều nghệ sĩ, diễn viên, họa sĩ, văn sĩ, chính khách, trong đó có các nhà lãnh đạo như Churchill, Roosevelt, Nehru, Krutchev, Chu Ân Lai... Sự nghiệp của Charles Chaplin trên đất Mỹ kéo dài đến 40 năm huy hoàng.

Năm 1948, do có vài lần phát biểu ủng hộ Liên Xô (cũ) trong cuộc chiến chống lại Đức quốc xã thời Thế chiến thứ hai, nên họ tên của Charles Chaplin bị ghi vào danh sách kẻ tình nghi có thể gây hại cho nước Mỹ. Từ chỗ là ngôi sao được yêu mến và nể trọng, Charles Chaplin trở thành kẻ thù tiềm ẩn. 

Ông không còn cảm thấy thoải mái đóng phim, làm phim tại Hollywood nữa. Mùa thu năm 1952, Charles Chaplin đưa vợ Oona và 4 con nhỏ của họ sang châu Âu.

Cảnh trong phim Thằng nhóc

Ngôi biệt thự đầy hoài cảm

Chiếc tàu khách Queen Elizabeth II đã đưa ông trở lại London để nghỉ ngơi, thăm bạn cũ, nhưng Charles không chọn sống quãng đời còn lại của mình tại quê hương. Ông và gia đình đi qua nhiều thành phố châu Âu, sống chủ yếu trong các khách sạn hạng sang. Chỉ đến khi Oona chuẩn bị sinh đứa con thứ 5, ông mới quyết định chọn Vevey là nơi định cư.

Từ năm 1952 đến khi qua đời vào ngày 25/12/1977, ông chỉ trở lại Mỹ 1 lần vào năm 1972 để nhận giải Oscar Danh dự.
Còn Manoir de Ban, biệt thự xây trên mảnh đất rộng gần 16ha với vườn cây trái Charles Chaplin mua ở làng Corsier-sur-Vevey, đã thực sự trở thành tổ ấm của ông và Oona.

Năm 1943, thiếu nữ 18 tuổi Oona ONeill, con gái của kịch tác gia người Mỹ gốc Ailen Eugene ONeill (chủ nhân của 1 giải Nobel và 1 giải Pulitzer) đã trở thành vợ thứ 4 của Charles Chaplin, khi ông đã 54 tuổi. Oona lần lượt sinh 8 người con, yêu thương, săn sóc Charles cho đến ngày ông vĩnh viễn ra đi ở tuổi 88.

Charles Chaplin và vợ Oona

Corsier-sur-Vevey.

Theo dòng thời gian, những người con của Charles và Oona đều trưởng thành, lập nghiệp riêng. Nổi tiếng nhất là Geraldine Chaplin với vai diễn cạnh Omar Sharif và Julie Christy trong phim Bác sĩ Zhivago. Tổ ấm trở thành bảo tàng chuyên về danh hài Charles Chaplin. Ngay sau cửa ra vào chính, du khách sẽ gặp ngay ông ấy và Oona (qua đời tại đây năm 1991).

Ở những phòng từng là phòng ăn, phòng tiếp khách, phòng làm việc, phòng chiếu phim, phòng ngủ, buồng tắm của gia đình Chaplin, du khách sẽ biết thêm nhiều điều thú vị về 25 năm cuối đời của người nghệ sĩ tài hoa lừng danh thế giới này. Bên kia biệt thự là không gian tái hiện cảnh trong những bộ phim hay nhất của Charlot như Ánh sáng đô thị, Thằng nhóc, Tên độc tài... sẽ mang đến cho du khách nụ cười hoài cảm thật đáng giá.