Đất nước Iraq thường gợi lên hình ảnh về một sa mạc rộng lớn, cái nóng oi bức như địa ngục và hình ảnh của chiến tranh. Nhưng có lẽ điều đáng nói nhất là một nền văn hóa 5.000 năm tuổi của những ngôi nhà lau sậy vẫn còn lưu giữ cho đến ngày nay.
Người Madan hay còn được gọi là Marsh (người Ả Rập), với dân số chỉ dưới 500.000 người. Họ sống trên đầm lầy miền Nam Iraq và cùng chung sống trong cuộc ẩu đả ầm ĩ của người Iraq, vì có một thời gian đầm lầy này được xem là nơi trú ẩn cho các phần tử bị đàn áp bởi chính phủ của Saddam Hussein.
Nhưng cái nhìn vào thế giới của họ là một lối kiến trúc độc đáo của những ngôi nhà mang cả sự kỳ lạ và quyến rũ. Chúng được xây dựng hoàn toàn bằng lau sậy và gạch không nung, được gọi là nhà Mudhif với những mái cong tự nhiên. Những ngôi nhà này thường rộng hơn 2m, dài khoảng 6m và cao khoảng 3m với lối ra vào ở cả hai đầu và không gian giữa hoàn toàn thông thoáng.
Nhà Mudhif được sử dụng như một nơi để giải quyết tranh chấp, thực hiện ngoại giao với các bộ tộc khác và cũng là một điểm tập trung cho lễ kỷ niệm tôn giáo. Vì vậy mà nhà Mudhif đóng vai trò giống như là một trung tâm văn hóa chính trị chính trong xã hội người Madan. Đây cũng là địa điểm nơi mà du khách được chào đón giống như một khách sạn. Du khách viếng thăm được nghỉ lại qua đêm trong những ngôi nhà này.
Người ta xây dựng nhà lần đầu tiên trong các đầm lầy miền nam Iraq hơn 5.000 năm trước, nhà Mudhif là một nơi gặp gỡ độc đáo của truyền thống xây dựng. Đó là những chất liệu có sẵn của địa phương như lau sậy, rơm và các vật liệu tự nhiên khác. Nhưng theo thời gian quá trình xây dựng đã có thay đổi đi rất nhiều.
Ngày nay, người ta cho ra đời những ngôi nhà Mudhif mang phong cách mới, dạng nhà Mudhif cổ đại đã được quân đội Hoa Kỳ xây dựng lại. Những người lính Mỹ cùng với người dân địa phương bắt tay vào việc xây dựng những ngôi nhà Mudhif hiện đại. Đó cũng là một trong những nỗ lực để trợ giúp người tị nạn, rất nhiều ngôi nhà Mudhif trên đầm lầy này được xây dựng lên như dự án giải quyết nhà ở cho hàng loạt người trở về miền Nam Iraq sau khi chiến tranh kết thúc.
Mặc dù nhà Mudhif mang kiến trúc hiện đại nhưng trong thiết kế nhà vẫn phản ánh tính truyền thống địa phương, nó đóng một vai trò hết sức quan trọng trong văn hóa của người Ả Rập sống trên đầm lầy ở miền nam Iraq. Chẳng hạn, các trụ cột sậy trong nhà Mudhif luôn luôn là một con số lẽ trong không gian giữa của nhà, cho phép những người chủ tọa cuộc họp ngồi dọc theo cột tường tương ứng với số lượng của khách ngồi đối diện.
Ngày nay, với sự giúp đỡ từ quỹ bảo trợ bên ngoài mà cấu trúc truyền thống đang dần dần trở lại trong việc xây dựng nhà. Nét cổ xưa và hiện đại đan xen nhau trong những ngôi nhà Mudhif đang hiện hữu tại đầm lầy lau sậy này.
Nhà được xây dựng bằng lau sậy có ưu điểm là dễ di chuyển. Vào mùa xuân, nếu vùng nước đầm lầy tăng quá cao thì người ta hạ mái nhà xuống để di chuyển đến vùng đất cao hơn và dựng nó lên lại như lúc ban đầu trong thời gian chưa đầy một ngày. Với sự tu bổ và sửa chữa thích hợp thì nhà lau sậy có thể kéo dài hơn 25 năm.
Hình ảnh về ngôi nhà lau sậy trên đầm lầy của người Ẩ Rập:
 |
| Việc xây dựng dựa trên hình thức truyền thống. Những người lính cùng với lực lượng đặc nhiệm Mỹ đã bắt tay vào việc xây dựng. |
 |
| Độ dài của cây sậy là khoảng 10 mét, họ đan bằng tay chụm lại vào các cột, liên kết với nhau để tạo hình thành mái vòm hình vòng cung khổng lồ cho mái nhà. Cuối cùng, những tấm sậy được dệt như tấm lưới được gắn hai bên, cho phép cả ánh sáng mặt trời và luồng không khí bên ngoài đi vào trong nhà. |
Tuệ Tâm
Theo Infornet
Lạc bước vào đầm lầy Ả Rập ở Iraq
00:00:01 24/04/2012
Nhiều nhà học giả cho rằng, đầm lầy Ả Rập này chính là nguồn cảm hứng chủ yếu cho hình ảnh vườn địa đàng trong Kinh Thánh và Kinh Koran.
Ả Rập là một trong những khởi phát của văn hóa nhân loại, gắn liền với sự ra đời của Con đường tơ lụa nối liền hai nền văn hóa Đông - Tây. Nhắc tới Ả Rập, người ta sẽ nghĩ ngay tới các lái buôn cưỡi lạc đà đi qua những vùng đất cằn cỗi Trung Á, mang theo hàng hóa xa xỉ đến bán ở phương Tây và ngược lại. Song, có một điều mà không phải ai cũng biết: những người Ả Rập không chỉ sống với cát bụi sa mạc và còn an cư ngay trên mặt nước, trong một khu đầm lầy ngập nước ở miền Nam Iraq, được gọi là đầm lầy Ả Rập.
Đầm lầy này hình thành nhờ hai con sông lớn nhất khu vực Tigris và Euphrates uốn khúc tạo nên trước khi đổ ra Vịnh Ba Tư. Đây cũng chính là hai con sông đã tạo nên nền văn minh Lưỡng Hà cổ đại nổi tiếng thế giới. Vì thế, khu đầm lầy Ả Rập chính là hậu duệ hơn 5.000 năm tuổi của nền văn minh người Sumer và Babylon cổ đại.
|
Nơi đây là một hệ sinh thái đất ngập nước khá đặc biệt, trong tiếng Ả Rập tên là “Ma’dan’” - là nơi sinh sống của khoảng 500.000 cư dân thuộc các tộc người khác nhau trên những mô đất nổi của khu đầm lầy.
|
Mỗi gia đình sở hữu một hoặc vài mô đất nhỏ, họ xây nhà, trồng rau và chăn nuôi gia súc trên những mô đất ấy. Họ nuôi trâu, cừu và đánh bắt cá làm nguồn thức ăn chính.
|
Mọi căn nhà, cây cối đều "chìm nổi" trong nước nên phương tiện đi lại chủ yếu ở đây là những chiếc thuyền tự chế.
|
Điểm đặc biệt nhất của vùng đất có 1-0-2 này chính là những ngôi nhà với kiến trúc cực kì độc đáo. Đó là ngôi nhà Mudhif với những mái cong tự nhiên. Nguyên liệu để xây dựng chúng là những thứ sẵn có ở đầm lầy như: lau sậy, rơm cỏ và gạch không nung.
|
Mỗi ngôi nhà Mudhif thường rộng 2m, dài 6m và cao tới 3m. Để xây dựng được nhà Mudhif, người thợ khéo tay sẽ tỉ mẩn chọn những cây sậy dài khoảng 10m, đan bằng tay, chụm và buộc với nhau để liên kết thành hình mái vòm cho ngôi nhà. Sau cùng, họ đan những cây sậy nhỏ thành hình mắt lưới phủ kín căn nhà giúp nó luôn “thấm đẫm” ánh sáng và không khí trong lành từ bên ngoài.
|
Theo truyền thống, người dân sẽ dựng một ngôi nhà Mudhif chung - một nơi để giải quyết tranh chấp, thực hiện ngoại giao với các bộ tộc khác và cũng là điểm tập trung cho lễ kỷ niệm tôn giáo. Nói một cách khác, nó là trung tâm văn hóa - chính trị của người Ma’dan’.
|
Nếu nhìn từ trên cao xuống thì chắc chắn mọi người sẽ đồng tình với quan điểm của những nhà học giả khi cho rằng, đầm lầy Ả Rập này chính là nguồn cảm hứng chính cho hình ảnh vườn địa đàng trong Kinh Thánh và Kinh Koran.
|
Nhiều người tin rằng, đây là nơi mà trận đại hồng thủy lớn nhất trên Trái đất xảy ra và cũng là nơi mà tổ phụ của người Ả Rập - Abraham được sinh ra. Với những tín đồ Hồi Giáo, Thiên Chúa Giáo hay Do Thái, khu vực này bảo tồn được rất nhiều giá trị văn hóa nguyên bản từ cổ xưa.
|
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét