Những nguyên tắc trên bàn ăn của người Nhật

Xứ hoa anh đào nổi tiếng văn minh và tôn trọng các nguyên tắc, ngay cả trong những hoạt động thường ngày như ăn uống.

Ẩm thực Nhật Bản nổi tiếng với nguyên liệu hảo hạng và cách chế biến, trình bày đầy tính nghệ thuật. Ngoài ra, người Nhật còn có những quy tắc thú vị trong cách ăn uống khiến các du khách bất ngờ.

Bàn ăn và chỗ ngồi

Nhiều nhà hàng Nhật có các bàn thấp và nệm ngồi trên chiếu Tatami thay vì bàn ăn kiểu phương Tây. Bạn phải cởi giày và dép trước khi bước lên chiếu, tránh giẫm lên nệm của người khác.

Cách ăn

Các nhà hàng phục vụ khăn ướt để thực khách lau sạch tay trước khi ăn. Sau khi gọi món, mọi người thường chờ tới khi tất cả đồ ăn đã được dọn ra bàn mới ăn, và bắt đầu bằng câu “itadakimasu” nghĩa là “mời mọi người” . Nếu món cần ăn ngay mà những người khác chưa có đồ ăn thì bạn cần nói "osaki ni itadakimasu"  - “cho phép tôi ăn trước nhé”.

Các món ăn Nhật thường được chế biến thành các miếng vừa miệng. Ảnh: Asian-recipe.com.

Khi ăn bằng bát nhỏ, bạn nên bê bát lên gần miệng để gắp đồ ăn. Khi ăn những món được đặt trên đĩa chung, bạn nên dùng đũa riêng của món đó để gắp thức ăn. Xì mũi, ăn tạo thành tiếng (trừ với món mì) bị coi là bất lịch sự, và bạn không nên để lại bất cứ chút đồ thừa nào. Người Nhật quan niệm phải ăn hết đồ ăn đã dọn ra. Suất ăn cũng thường nhỏ và vừa đủ để mọi người không bỏ lại. Nếu có loại nguyên liệu nào đó bạn không ăn được, có thể bảo nhà hàng đổi sang nguyên liệu khác.

Cách uống

Sau khi ăn xong, bạn cần xếp bát đũa lại theo trật tự ban đầu như lúc đồ ăn được dọn ra, úp lại nắp các bát, đặt đũa lên thanh gác đũa hoặc giấy bao. Người Nhật kết thúc bữa ăn với câu "gochisōsama deshita" nghĩa là “cảm ơn vì bữa ăn”, thể hiện sự trân trọng không chỉ với đầu bếp mà còn với các nguyên liệu chế biến ra món ăn.

Đừng uống cho tới khi mọi người có mặt ở bàn ăn đã có đồ uống và sau đó nâng cốc chúc mừng. Khi uống rượu, bạn nên rót cho người khác hơn là rót cho mình. Nhớ để ý xem cốc người uống cùng mình và rót thêm nếu cốc sắp cạn. Khi ai đó muốn rót thêm rượu cho bạn, hãy uống một vài hớp trước khi đưa cốc cho người đó.

Nhớ chú ý rót rượu cho những người xung quanh. Ảnh: Nutritionworks-online.com.

Việc uống say ở những nhà hàng sang trọng và thanh lịch thường bị coi là bất lịch sự. Các nhà hàng bình dân cho phép khách uống say, miễn là không làm phiền tới người khác. Nếu không uống được rượu, bạn có thể nói thẳng và xin phép uống một loại khác mà không bị ép buộc. Các loại đồ uống thay thế gồm bia không cồn, trà, nước quả hoặc nước ngọt có gas.

Những nguyên tắc nên nhớ

1. Không bao giờ được dùng tay để hứng đồ ăn: Việc dùng tay để hứng đồ ăn khi gắp bị coi là bất lịch sự ở Nhật. Bạn nghĩ sẽ lịch sự hơn nếu dùng chiếc đĩa cầm tay Tezara để hứng nước sốt hay mẩu thức ăn rơi xuống và tránh bị bẩn quần áo? Tốt nhất cũng không nên làm thế và chú ý tới miếng đồ ăn mình sẽ gắp.

2. Tránh dùng răng cắn đôi miếng thức ăn: Nhìn chung, bạn nên ăn cả miếng và tránh dùng răng xé nhỏ. Các món ăn Nhật thường được chia làm nhiều phần rất vừa miệng. Việc đặt miếng thức ăn cắn dở xuống bát bị coi là bất lịch sự. Bạn có thể che miệng lại khi nhai những miếng to.

4.  Đừng úp ngược nắp bát tô: Việc úp ngược nắp bát sẽ khiến người khác nghĩ bạn đã ăn xong rồi. Bạn phải úp như lúc bát mới được dọn ra.3. Không trộn wasabi (mù tạt xanh) với xì dầu: Người dân các nước khác thường trộn đều xì dầu với wasabi khi ăn sashimi, nhưng đúng ra bạn không nên làm thế. Bạn cần cho một chút wasabi lên trên miếng sashimi, sau đó mới chấm xì dầu.

Nhớ các quy tắc ăn uống sẽ giúp bạn giữ được hình ảnh của một vị khách lịch sự khi tới Nhật Bản. Ảnh: Bfeedme.com.

5. Đừng bỏ vỏ sò hay vỏ các loại hải sản lên nắp bát tô hay trên đĩa khác: Nhiều người hay có thói quen bỏ vò hải sản lên nắp bát hay một đĩa khác sau khi ăn xong. Người Nhật coi đó là một điều bất lịch sự và nên tránh. Người ăn cần bỏ vỏ vào chính bát đựng món hải sản đó sau khi ăn xong.

6. Không cầm đũa trước khi cầm bát: Khi ăn đồ Nhật, bạn nên cầm bát hay đĩa lên trước rồi mới cầm đũa. Khi đổi bát, đầu tiên bạn cần đặt đũa xuống, sau khi cầm bát mới lên bạn mới cầm đũa lại.

7. Không dùng đũa chạm vào đồ ăn nếu không gắp: Bạn sẽ bị coi là người bất lịch sự nếu dùng đũa của mình chạm vào đồ ăn trên đĩa nhưng rồi lại không gắp.

8. Không đặt đũa lên trên bát:Nếu muốn đặt đũa xuống, bạn phải dùng gác đũa. Nếu không có, bạn phải bọc đũa trong tờ giấy quấn đũa ban đầu và đặt xuống trên bàn.

9. Đừng đảo đầu đũa khi gắp thức ăn từ đĩa chung: Do đầu đũa đó là nơi bạn đặt tay nên thực chất không sạch và không nên dùng để gắp thức ăn. Bạn nên nhờ phục vụ lấy thêm một đôi nữa để dùng gắp món ăn chung.

10. Không giơ đồ ăn lên cao quá miệng: Việc giơ đồ ăn lên cao quá miệng bị coi là bất lịch sự.

Hoàng Linh (Tổng hợp)