Món ngon từ đá nướng vùng Tân Đảo

Món Laplap ở Cộng hòa Vanuatu (Tân Đảo), người Việt nơi này quen gọi là Lập Lập được mệnh danh là quốc hồn quốc túy của hòn đảo nằm ngoài xa Thái Bình Dương, xứ có món thịt bò ngon nhất thế giới, có món thức uống Kava chiết xuất từ rễ cây, gây say chí tử ngay từ ngụm đầu tiên.

Laplap xuất hiện khắp mọi nơi, từ yến tiệc sang trọng, đến những bữa ăn thường ngày - Ảnh: Nguyễn Đình

Sau miếng Laplap đầu tiên dùng thử ngay khi đến Vanuatu, tôi bắt đầu ấn tượng với món ngon trứ danh này, và khi được nghe kể phương cách chế biến không qua nấu nướng, đun luộc, chỉ dùng đá nóng để làm chín, đủ gợi về một phong vị ẩm thực khác lạ nhất tôi từng trải nghiệm.
Ở xứ đảo này, Laplap xuất hiện khắp mọi nơi, từ yến tiệc sang trọng, đến những bữa ăn thường ngày của người Melasenian bản địa. Laplap có vị béo ngậy chủ đạo của nước cốt dừa, một sản vật đặc trưng ở Vanuatu.
Theo chân người bạn dẫn đường làm chuyến du ngoạn trong ngày quanh đảo Efate, đảo lớn thứ 3 của Vanuatu, tôi được tham gia làm bếp cùng người bản địa chế biến món Laplap.
Danh sách nguyên liệu chế biến món Laplap hôm ấy có khoai môn, đu đủ, bí ngô, khoai lang, dừa, nước dừa, cơm dừa, trái sake, một con heo sữa, rau xanh, lá chuối, lá đinh lăng, ớt hiểm… Nhưng điều gây chú ý nhất với tôi là đống lửa đang bừng cháy, hun nóng các hòn đá cuội to chừng nắm tay.

Con heo sữa sau khi làm sạch úp lên lớp đá nóng để tự chín. Hơi nóng của đá làm chín thịt heo, giữ vị thịt ngọt thơm hơn hẳn - Ảnh: Nguyễn Đình

Nữ gia chủ tất bật nạo bí ngô, khoai môn, trộn lẫn với cơm dừa xay nhuyễn và nước cốt dừa sau đó cuốn trong mớ lá chuối. Đống đá cuội được đốt nóng, lửa tàn cũng là lúc đám trai tráng trong nhà trải đá nóng xuống lớp đất nện ngoài sân, đắp lá chuối lên trên, xếp các loại khoai củ, trái sake cắt lát, rau xanh, hỗn hợp khoai, bí lên lớp đá nóng, sau đó lại xếp thêm lá chuối và các lớp khoai củ khác.
Con heo sữa sau khi làm sạch bộ đồ lòng, úp lên lớp đá trên cùng rồi dùng lá chuối phủ kín bếp ăn kỳ lạ này lại. Tất cả món ăn đặt trong lớp đá nóng chẳng cần nêm nếm, mộc vị tự nhiên.
Mùi khoai thơm, thịt chín lan toả khắp không gian, lớp lá chuối sau khi hấp hơi nóng dần ngả màu úa, cũng là lúc gia chủ cho tôi biết bữa tiệc Laplap đã sẵn sàng sau gần 2 giờ ủ trong đá.

Laplap được ăn kèm với nước cốt dừa để tăng thêm độ béo ngậy - Ảnh: Nguyễn Đình

Một chiếc khay lá chuối, trang trí trên đó vài cọng đinh lăng trông rất dân dã được đem ra bày biện Laplap, con heo xé thành từng tảng thịt trông thật hấp dẫn bên cạnh các thứ khoai củ khác. Vị thịt thơm mùi lá quyện lẫn với béo ngậy của dừa, cùng chút mặn tro than dính trong đá, miếng thịt ăn vừa ngấy, các món khoai củ, sake được ăn kèm, mộc mạc, đơn giản, nhưng ngon hết chỗ nói.
Chẳng thế mà, ở xã hội hiện đại, Laplap được chế biến và ăn uống đậm dấu ấn như từ thời nguyên thuỷ, nhưng vẫn được lưu giữ, truyền đời, trở thành món quốc hồn quốc tuý để người Vanuatu đãi khách. Ai từng một lần trải nghiệm phong vị Laplap, hẳn phải hơn một lần nhớ.

Nguyễn Đình (thực hiện)