Đặc sản của Ý – khó ăn nhưng dễ gây nghiện

Nét hấp dẫn của nước Ý không chỉ xuất phát từ những công trình kiến trúc La Mã cổ đại, hay câu chuyện tình yêu lãng mạn Romeo – Juliet năm nào, mà còn ở nền ẩm thực độc đáo, đa dạng và lâu đời nhất thế giới. Với đặc sản của dải đất Địa Trung Hải này, những người lần đầu nếm trải khó có thể tận hưởng trọn vẹn hương vị, nhưng sẽ dễ trở nên “nghiện” nếu ai đó đã trót đem lòng yêu mến.

Nước Ý với hơn 600 loại pho-mát với đặc trưng của từng vùng trên đất nước

Đâu mới là hương vị truyền thống của Ý?

Món ăn Ý đã không còn xa lạ với người yêu ẩm thực trên thế giới. Người ta biết đến những chiếc pizza đầy màu sắc, mỳ spaghetti với vô vàn loại nước sốt, hay say đắm vẻ đẹp quyến rũ của loại rượu nho trứ danh vùng Tuscany. Nhưng đó là “nước Ý” đã được đóng thùng và lênh đênh qua đại dương xa xôi, thay đổi chính nó để hợp lòng các thực khách khác nhau của từng lục địa.

Bởi thế mà người ta tìm đến Ý, bước chân vào các quán ăn lâu đời của địa phương với những người đầu bếp phóng khoáng, đam mê chia sẻ tình yêu ẩm thực và văn hoá của họ, để tận hưởng trọn vẹn hương vị được lưu giữ qua bao nhiêu thế hệ.

Một quán ăn nhỏ ven biển thành phố Venice với mỳ mực trứ danh và pizza

Ẩm thực “người nghèo” tại Florence làm từ một trong bốn cái dạ dày của gia súc – lampredotto

Nhắc đến đặc sản, người dân Ý không khỏi tự hào với hơn 600 loại pho-mát khác nhau (từ sữa dê, sữa bò, sữa trâu) được coi như di sản, phản ánh bề dày văn hoá, lịch sử kéo dài suốt từ thời trung cổ cho đến tận ngày nay. Người ta kể rằng, khoảng thế kỷ thứ 10, một người vắt sữa vào tối nọ vì vội đi thăm người yêu mà quên mất thùng sữa đang vắt. Sáng hôm sau khi trở lại thì sữa đã lên men và một cách vô tình ông tìm ra loại pho-mát Gorgonzola ngày nay. Theo luật pháp cũng như truyền thống của người dân, chỉ một vài vùng trên nước Ý (như Casale Monferrato, Lombardy,…) mới đủ điều kiện và khả năng để tạo nên hương vị chuẩn xác cho miếng pho-mát chất lượng cao và được chứng nhận PDO (một chứng nhận của Liên minh Châu Âu để bảo vệ danh tiếng các loại thực phẩm quốc gia).

Một góc nhỏ trong hội chợ pho mát

Phía bên trong của pho mát xanh Gorgonzola

Nét đẹp độc đáo còn ở cách mà người dân Ý thứ thiệt thưởng thức chúng với rượu trước hoặc sau bữa ăn. Nếu thực khách đang có trong tay loại pho-mát mềm như Ricotta, Mozzarella hãy chớ chọn rượu quá mạnh mà nên lấy cho mình chai Prosecco (sâm panh) hay chút vang đỏ nhẹ nhàng. Còn nếu mạnh dạn mà nếm thử “pho-mát mốc” (Blue-Venied) như Gorgonzola chẳng hạn thì hãy tìm đến rượu Sangiovese di Romagna hay Marsala. Cái thú của họ là vậy!

Bữa “aperitivo” (khai vị) với rượu, quả olio và pho-mát

Pho-mát được thêm vào hầu hết các món ăn. Người ta khoái pho-mát đến nỗi, hầu hết tất cả những món ăn đặc sản còn lại đều xuất hiện bóng dáng của lớp sốt trắng béo ngậy như đa dạng các loại mỳ pasta, pizza, cơm risotto, torrone…

Pasta được chế biến cùng pho mát, kem tươi và nấm truffle

Không như cách người châu Á sử dụng hạt gạo, risotto được nấu cùng với rất nhiều hương vị khác nhau, nhưng về cơ bản họ thường kết hợp pho-mát, kem dày,hành, nghệ tây và bơ.

Pho-mát là linh hồn của món cơm risotto

Người Ý còn đặc biệt thích thú với thịt bò sống thêm chút nước cốt chanh, muối, hạt tiêu và dầu olio cùng một vài ly rượu. Không chỉ người châu Á mà rất nhiều người phương Tây cũng phải nhăn mặt lắc đầu với ý tưởng này của dân địa phương.

Carne Cruda – thịt bò Razza đặc trưng của địa phương rất ít cơ và mỡ

Khác biệt trong khẩu vị có thể khiếnnhiều người nói không ngay từ cái nhìn đầu tiên

Pho-mát không phải là món ăn quen thuộc của các quốc gia châu Á. Nó chỉ được du nhập khoảng vài thế kỷ nay bởi sự trao đổi, giao lưu văn hoá với phương Tây. Thế nên không khó để nhận thấy, nhiều thực khách khá dè chừng khi chọn lựa món ăn có chứa pho-mát đặc biệt là những loại “pho-mát mốc” đã được ủ lên men mùi nồng và ngái …Hương vị quá mạnh cùng hình ảnh không mấy vệ sinh của chúng vẫn còn là rào cản lớn với du khách thập phương.

Hơn nữa, người châu Á vốn quen ăn thanh đạm, nhiều rau xanh nên sẽ không thấy thoải mái khi thưởng thức món ăn có phần “nặng nề” và “ngấy” bởi kem, pho mát, sữa tươi như pizza, pasta hay risotto.

Pizza truyền thống với sốt cà chua, pho-mát mozzarela và bột mỳ

Và hình ảnh miếng thịt sống đỏ au ăn chắc hẳn sẽ làm không ít người rùng mình từ chối. Ám ảnh về an toàn thực phẩm ở châu Á cũng là lý do khiến họ từ chối lựa chọn, mặc dù vẫn biết châu Âu là một đẳng cấp khác trong việc bảo vệ người tiêu dùng.

Những thực khách đã phải lòng ẩm thực đất nước của pizza

Cũng như Sushi của Nhật Bản, các món curry của người đạo Hồi hay nước mắm của Việt Nam, những đặc sản của Ý tuy khó ăn nhưng đã chinh phục rất nhiều trái tim trên khắp thế giới.

Yang Wen Da, một du học sinh Đài Loan, đã có thời gian 1 năm sống tại Ý chia sẽ “Lần đầu bạn cùng phòng nấu cho mình món risotto truyền thống với pho-mát xanh, chính tay mẹ anh ấy làm. Cả căn phòng toàn mùi pho-mát nồng nặc, phải trốn sang nhà bạn 2 ngày mới dám mò về. Nhưng rồi thành “con nghiện”. Nghiện vị béo nồng và đặc quánh quyện với hạt gạo nở to, nấu nhừ chứ không giống như gạo của người châu Á mình. Trở về Đài Loan rồi vẫn thỉnh thoảng thèm quá tự làm risotto rồi nhâm nhi bên ly vang đỏ”.

Người ta sẽ gạt dần đi cái nhìn dè chừng lúc ban đầu khi thấy các loại pho-mát để rồi cảm nhận trên đầu lưỡi vị ngọt nồng, béo ngậy, thơm hương sữa thấm hoà với vị bùi của gạo hay bên trên lớp pizza nóng hổi. Nếu thực khách có phải nhắm mắt nếm lát bò còn tươi nguyên, người Ý cũng vẫn sẽ có cách để bạn phải yêu lấy phong vị của mảnh đất này khi phục vụ một trong những loại beef steak đắt tiền nhất trên thế giới.

300gram thịt bò được nướng tái hoàn hảo với hương thơm đặc biệt từ nước sốt bao quanh

Không phải ngẫu nhiên mà người dân Ý lại dành 2-3 tiếng đồng hồ để tận hưởng một bữa ăn mỗi ngày. Họ sáng tạo nên những món ăn bằng cả tình yêu mãnh liệt, sự hàm ơn với thiên nhiên và cảm nhận hương vị bằng tất cả giác quan. Với họ, ẩm thực cũng chính là lịch sử, văn hoá và một phần linh hồn con người xứ sở nghệ thuật này.

Thyme