Tại Nhật Bản, Fukuoka là kết quả sát nhập hai thành phố Fukuoka và Hakata vào năm 1989. Và một biểu tượng dưới thời Hakata cũng trở nên nổi tiếng khi Fukuoka ra đời, đó là búp bê Hakata, hay còn gọi là ningyo.
Được làm từ sứ không tráng
men, nhiều chuyên gia tin rằng búp bê Hakata có nguồn gốc từ thế kỷ 17,
khi các quan chức địa phương cổ động các nghệ nhân Hakata phát triển
nghề thủ công. Ban đầu, những búp bê đất sét được sản xuất để làm quà
tặng cho các ngôi chùa trong khu vực và lãnh chúa Kuroda Nagamasa. Tuy
nhiên, các cuộc khai quật khảo cổ học gần đây cho thấy búp bê Hakata có
nguồn gốc từ Trung Quốc.
“Tôi nhớ rằng mình đã làm con búp bê
đầu tiên năm 17 tuổi. Từ đó, tôi bị thu hút. Và bây giờ, tôi vẫn đam mê
công việc này như 53 năm về trước”, Kuniaki Takeyoshi, một nghệ nhân
ningyo lâu năm nói. Một trong những sản phẩm đặc sắc do ông thực hiện là
các chiến binh samurai. Đây cũng là biểu tượng cổ điển trong sáng tạo
búp bê Hakata. Để tạo nên một chiến binh sống động như thật với các chi
tiết phức tạp, áo choàng và kiểu tóc búi huyền thoại, ông Kuniaki
Takeyoshi phải mất tới khoảng ba tuần làm việc liên tục.
Những Ningyo với màu sắc và biểu cảm hết sức sống động
Bước đầu tiên để tái tạo được một
ningyo là tạc hình bằng đất sét, sau đó sử dụng một con dao và thìa nạo
rỗng bên trong để búp bê nhẹ nhàng hơn. Phải mất tới 10 ngày để hong khô
ngoài trời, sau đó những con búp bê được mang vào lò nung 900 độ trong
tám giờ. Cuối cùng, các nghệ nhân sẽ dùng sắc tố thực vật tô màu ningyo
để sản phẩm sống động và đẹp mắt hơn. Đối với những búp bê đắt tiền và
đặc biệt, các nghệ nhân thường sử dụng vàng thật và bột bạc để trang trí
cho bề ngoài của chúng thêm phần lộng lẫy. “Tôi dùng răng cá để cạo lớp
vàng trên thân búp bê trở nên sáng bóng. Đây là một kỹ thuật cổ điển.
Trước kia tôi sử dụng răng chó, nhưng việc tìm chúng ngày nay trở nên
khó khăn”, ông Takeyoshi cho hay. Búp bê của ông hiện được bán ở các cửa
hàng trên khắp Nhật Bản với giá tối đa là 1,6 triệu yên.
Răng cá để cạo lớp vàng trên thân búp bê trở nên sáng bóng
Bên trong một xưởng chế tác ningyo
Một ningyo tuyệt hảo có vẻ
ngoài tao nhã, tinh tế, kết quả của những bước gọt giũa, khắc và tô
màu. Một số ningyo được sản xuất duy nhất, số khác được sản xuất hàng
loạt. “Hầu hết những con búp bê mô tả các nhân vật lịch sử nổi tiếng. Có
bijin (Phụ nữ xinh đẹp), người chơi kabuki (Điệu nhảy cổ điển trong một
bộ phim truyền hình Nhật Bản), các nhân vật của Noh (Một vở nhạc kịch),
nhân vật tôn giáo, huyền thoại, sumo, samurai và trẻ em”, ông Takeyoshi
giải thích.
Vào ngày 1/7, các phao nổi treo đầy ningyo được gọi là kazariyamakasa xuất hiện ở khắp thành phố
Cuộc đua Oiyama, phần sôi động nhất của lễ hội Hakata Gion Yamakasa
Vào tháng 7 hàng năm, các
nghệ nhân ningyo có dịp so tài tại lễ hội Hakata Gion Yamakasa, một lễ
hội ngoạn mục của biểu tượng dân gian này kéo dài tận 15 ngày liền. Vào
ngày 1/7, các phao nổi được gọi là kazariyamakasa xuất hiện ở khắp thành
phố. Các nghệ nhân thủ công bậc thầy sẽ treo lên đó những con búp bê mô
phỏng các nhân vật, câu chuyện trong truyền thuyết, lịch sử. Phần sôi
động nhất của lễ hội là cuộc đua Oiyama kéo dài 5km vào ngày cuối cùng.
Bảy đội, mỗi đội khoảng 30 người mang kakiyamakasa trên vai băng qua các
đường phố của Fukuoka.
Những người dân không có mặt
trong thành phố Fukuoka thời điểm đó để chứng kiến Hakata Gion Yamakasa
có thể xem lại toàn bộ diễn biến lễ hội trên video tại Bảo tàng Dân tộc
Hakata Machiya, gần với trạm tàu điện ngầm Gion. Ngoài ra còn có một bảo
tàng búp bê nhỏ vô danh trưng bày ở của Fukuoka Tower, một văn phòng
thương mại xây dựng trong trung tâm thành phố và một số cửa hàng bán
những ningyo xinh đẹp xung quanh Hakata Station, ga xe lửa chính của
Fukuoka.
Khách du lịch học nghề làm ningyo trong một xưởng chế tác
Khách du lịch đến với thành phố Fukuoka có cơ hội trải qua bốn giờ đồng hồ để quan sát, học hỏi cách thực hiện một ningyo. Và tất cả đều rất thích thú khi được tự tay vẽ một búp bê Hakata theo ý mình.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét