Tục đóng đinh ở Cutud - Kỳ 1: Ngày thứ sáu tốt lành

TT - Cutud là một ngôi làng nhỏ thuộc thành phố San Fernando, cách thủ đô Manila 70km. Nói đến Cutud là người dân Philippines nghĩ ngay đến tục lệ đóng đinh treo mình trên cây thập giá diễn ra hằng năm vào ngày thứ sáu tuần thánh.

Mặc dù không được công nhận chính thức, tục lệ truyền thống này đã có lịch sử hơn nửa thế kỷ và đến nay vẫn được những người dân theo đạo Thiên Chúa La Mã ở Cutud tổ chức hằng năm với lòng sùng kính đặc biệt.

TT - Thứ sáu 10-4-2009. Khi trời vừa tờ mờ sáng, những “âm thanh hạnh phúc” phát ra từ những chùm que đánh tội báo hiệu ngày thứ sáu tốt lành ở làng Cutud đã đến. Tiếng lách tách lúc xa lúc gần, lúc trầm lúc bổng hòa lẫn tiếng hò reo của dân làng làm người ta liên tưởng đến một bản hợp xướng đặc biệt.

Từ trong các ngõ ngách của làng, từng tốp thanh niên, đàn ông ở trần, lấy áo quấn kín đầu bước ra đường chuẩn bị tiến hành một tập tục kỳ lạ do tổ tiên để lại. Từ những nhóm lẻ tẻ ban đầu trong xóm, họ tìm nhau qua âm thanh kỳ bí này để kết thành một tốp vài chục người. Người ta gọi họ là dàn hợp xướng của đức tin.

Xem video clip

 

Dàn hợp xướng của đức tin

Ở một góc của làng, một vài thanh niên lần đầu tham gia đang tìm sự can đảm qua những cốc bia rẻ tiền. Nhưng phần lớn họ uống vì niềm hạnh phúc được thể hiện đức tin theo cách riêng của mình. Việc trước tiên họ làm là dùng chùm que đánh tội đánh cho làn da lưng sần lên như một cách để hạn chế đau đớn. Sau khi làn da lưng đã rộp lên vì những đòn roi thì họ chìa lưng cho những người trong làng dùng một “bàn chải” bằng mảnh chai rạch liên tục.

Máu tóe ra, tiếng hò la vang một góc trời. Với họ, máu như là một định lượng để thể hiện đức tin. Chẳng có nỗi sợ hãi hay sự đau đớn nào làm lung lay được niềm tin đã thấm vào tâm can họ từ thuở mới lọt lòng.

“Bàn chải” rạch lưng được làm bằng những mảnh chai vỡ sắc bén - Ảnh: T.Anh

Sau khi tấm lưng đã nhuốm màu đỏ, họ tiếp tục hành trình khổ hạnh của mình trên các nẻo đường, tay không ngừng dùng que quất mạnh vào lưng cho máu tiếp tục chảy. Người mỗi lúc một đông hơn. Khi đến các ngã ba, ngã tư đường, họ lại nằm rạp xuống cho trẻ em, phụ nữ dùng gậy, roi đánh lên tấm lưng đã đầy vết thương. Với người lớn thì người ta chỉ đánh cho có lệ, nhưng vui nhất là những chú nhóc trong làng.

Bọn trẻ kéo thành từng toán, bám theo “dàn hợp xướng của đức tin” và gồng hết sức mình quất vào đoàn người đầy máu. Thỉnh thoảng lại nghe tiếng người ta la lên, ấy là ai đó đã trúng đòn của đám nhỏ. Mặc cho người lớn đau đớn, bọn trẻ vẫn cười giòn như đang được tham gia một trò chơi đầy thích thú.

Đoàn người cứ thế len qua các con đường quanh làng trong tiếng reo hò, cổ vũ của dân chúng. Khi máu đã khô, họ lại tiếp tục chìa lưng cho người ta rạch tiếp. Nhiều người do mất máu quá nhiều nên bước đi lảo đảo, vậy mà “âm thanh hạnh phúc” ấy vẫn mãi tiếp diễn cho đến tận chiều tối mới thôi.

Nhìn cảnh này, chị Gemma Mariano, một người dân của làng, tâm sự: “Nhìn họ là tôi nhớ đến cuộc khổ hạnh của Chúa Jesus. Tôi cảm ơn những người đàn ông của làng tôi, họ đã giúp người dân Cutud chúng tôi tìm thấy hạnh phúc từ đức tin. Đừng hỏi tại sao chúng tôi làm thế, đó là truyền thống, là niềm đam mê của chúng tôi”.

Treo mình trên thập giá

Vào ngày thứ sáu tốt lành, người ta dùng những cây đinh dài chừng 12cm rồi đóng vào tay chân của người tình nguyện, treo họ lên cây thánh giá chừng 10 phút - Ảnh: T.Anh

Đỉnh điểm của ngày thứ sáu tốt lành ở làng Cutud là màn trình diễn đóng đinh của những người tình nguyện đóng vai Chúa Jesus. Năm nay ở làng có đến 18 người tự nguyện hiến thân cho lễ hội. Tất cả họ đều là nam giới, người trẻ nhất gần 30 tuổi, người già nhất cũng đã ngoài 60. Trong số họ có người đã vài chục lần đóng đinh. Đây là những người trong nhóm đảm đương màn trình diễn chính của lễ hội, đã được tập luyện theo một kịch bản của ban tổ chức.

Buổi sáng, họ tụ tập tại một ngôi nhà là nơi sinh hoạt của làng để tập dượt lần cuối cùng. Ai nấy áo quần chỉnh tề theo từng vai mà mình đảm nhiệm, từ áo quần đến gươm giáo đều được mô phỏng theo đúng lịch sử trong ngày Chúa Jesus bị hành hình. Hai giờ trước khi lễ đóng đinh diễn ra là màn dựng lại cảnh Chúa Jesus bị dẫn đi xét xử. Dẫn đầu là đoàn ngựa và toán quân lính diễu trên con đường dẫn đến nơi đóng đinh. Dân làng và du khách tụ tập thành một đoàn dài, Cutud trở thành một biển người.

Người đóng vai Chúa Jesus trong màn trình diễn này phải mang trên mình một cây thánh giá nặng đến nửa tạ. Lâu lâu lại phải chịu đòn roi của những người đóng vai quân lính, nhiều khi họ đóng đạt đến mức người vào vai Chúa cũng phải kêu lên vì đau. Màn tái hiện cảnh xét xử Chúa Jesus được thực hiện tại một sân khấu tạm bên đường với sự trợ giúp của cảnh sát và bảo vệ. Sau đó là màn tái hiện 14 chặng đường thánh giá của Chúa từ đầu làng đến cuối làng.

Cứ thế, đoàn người chen lấn nhau mà đi trong tiếng hò reo và sự hiếu kỳ của du khách. Thỉnh thoảng lại có những người già vì không kìm nén được cảm xúc nhào tới ôm lấy người vào vai Chúa mà khóc. Cutud như sống lại những ngày tháng xa xưa.

Khoảng hơn 13g, đoàn lính cùng những người đóng vai Chúa về đến bãi đất trống ở cuối làng, họ leo lên một gò đất cao, nơi sẽ dựng những cây thánh giá để làm lễ đóng đinh. Xung quanh được bao bọc cẩn thận dưới sự bảo vệ của quân đội phòng khi có người quá khích. Trên gò đất ấy có ba cây thánh giá: một bên là cây thánh giá để xử tên trộm thiện, bên kia là tên trộm ác và ở giữa là cây thánh giá dành cho Chúa Jesus. Khi những cây thánh giá được hạ xuống cũng là lúc đám đông bắt đầu hò reo. Những người tự nguyện nằm lên cây thánh giá tay chân họ được buộc chặt. Sau đó những người vào vai quân lính dùng búa đóng đinh vào tay họ. Cú đóng dứt khoát, đầy kinh nghiệm làm người bị đóng không kịp phản ứng.

Sau khi hai tay và chân được đóng vào cây thánh giá thì toán quân lính bắt đầu dựng họ lên, treo những người tự nguyện trong chừng mười phút. Máu bắt đầu chảy từ bàn tay người tình nguyện bị đóng đinh, nhiều người chịu không nổi đau đớn đã ngửa mặt lên trời mà khóc. Cứ thế, từng người, từng người một lần lượt thế vào chỗ đó cho đến lúc hết người thì thôi. Ở một góc khác của khán đài, ban tổ chức đã chuẩn bị sẵn đội ngũ y tế để cầm máu và chữa trị vết thương cho những người vào vai Chúa. Cũng có người vì đau và mất máu mà ngất xỉu khi cây thánh giá vừa được hạ xuống, nhưng chỉ ít phút sau họ tỉnh lại, nét mặt đầy vẻ hạnh phúc.

Ngày thứ sáu tốt lành ở Cutud kết thúc bằng việc tái hiện cảnh đám tang của Chúa khi trời vừa vào đêm. Họ làm một cái quan tài, bên trong là hình nộm của Chúa với đèn và hoa sặc sỡ. Dân làng tụ về lặng lẽ đi theo từng đoàn dài trong màn đêm đầy vẻ huyền bí.

THẾ ANH

__________________

Nhưng không chỉ một ngày thứ sáu mà cả một tuần thánh đặc biệt. Đó là mùa của những lễ hội đầy đau đớn và cũng là mùa hạnh phúc của người dân ở Cutud.