Alberobello - thị trấn của những trulli

Tọa lạc không xa Puglia (Apulia) miền Đông Nam nước Ý, Alberobello là vùng đất ấn tượng với những du khách yêu các công trình kiến trúc kì lạ. Thị trấn nhỏ bé này đã được UNESCO công nhận là di sản thế giới (1996) bởi những trulli độc đáo.

Theo đài NHK (Nhật), không nhộn nhịp sầm uất như Roma, Milan hay Florence, Alberobello mang đầy hơi thở của miền thôn dã Italia.

Những trulli nhìn từ trên cao tại Alberobello - Ảnh: trullofedelle.com

Alberobello và trullo 

Trullo là cách gọi căn nhà nhỏ truyền thống của cư dân trong vùng, có tường bằng đá vôi, mái lợp hình chóp nón bên trên. Nhiều trullo trong một căn nhà được gọi là trulli.

Lật lại lịch sử vùng đất hoang dã Alberobello, vào khoảng nửa giữa thế kỉ XVI, gia đình lãnh chúa phong kiến Acquavia đã đưa những người nông dân đến ngọn đồi phủ đầy gỗ sồi để khai phá đất cho việc trồng trọt. Cái tên làng lấy nguồn gốc từ tiếng Latinh Sylva Arboris Belli (tạm dịch là khu rừng rậm rạp) ra đời từ đó.

Nhằm lách luật thuế, Alberobello không được gọi là làng, cũng không được phân cấp là vùng cư dân sinh sống. Theo chỉ dụ Prammatica de Baronibus của nhà vua, nơi nào có nhà ở cố định đều phải đóng thuế, do đó các bá tước Conversano yêu cầu người dân làm nhà bằng đá không trét vôi vữa để dễ dàng tháo dỡ nếu quân triều đình đến thanh tra.

Năm 1797, nhóm nông dân can đảm từ Alberobello chán ngán cảnh nhà cửa bấp bênh đã đến Taranto để xin gặp hoàng đế Ferdinado IV xứ Bourbons. Sau khi nghe tâm tư của họ, nhà vua hứa sẽ ra tay giúp đỡ. Ngày 27.5.1797, ông đã truyền sắc lệnh miễn thuế cho làng Alberobello. Căn nhà trullo (số nhiều trulli) được gia cố, lợp những tấm đá phẳng đều tạo thành mái hình nón trở thành biểu tượng của vùng. Người dân Alberobello tiếp tục duy trì hàng ngàn trulli cho đến hôm nay.

Một trulli với biểu tượng cây thánh giá được sơn trên mái - Ảnh: wikimedia

Cận cảnh những mái nhà hình chóp nón với biểu tượng trên chóp thể hiện kỹ thuật của người xây nhà và quyền lực của gia chủ -  Ảnh: ecoseven.net

Ngoài những biểu tượng quyen thuộc, những hình trừu tượng như mặt trời hoặc cánh chim cũng được vẽ trên mái nhà - Ảnh: southitalyimages.wordpress.com

Trulli hiện tại phần lớn có hình vuông, lớp tường dày giúp cho khối kiến trúc đứng vững và duy trì nhiệt độ ổn định bên trong. Trần nhà hình mái vòm nhìn từ bên trong nhưng bên ngoài lại là hình nón. Tường trulli được quét vôi trắng tao nhã, trên mái vẽ nhiều hình trừu tượng liên quan đến tôn giáo. Một căn nhà gồm nhiều mái trullo, dưới đó là những căn phòng sinh hoạt gia đình.

Thung lũng nấm trulli

Ở Alberobello có hai khu vực thu hút đông đảo du khách. Rione Monti, tập trung những con đường trên dốc nhìn về phía trung tâm thị trấn.

Những trulli sống động nằm dọc theo lối đi nhỏ hẹp uốn lượn quanh sườn đồi. Bạn nên đi bộ để hưởng thụ không khí mát mẻ vùng Địa Trung Hải.

Một góc Alberobello nhộn nhịp với những cửa hàng lưu niệm đặt trong trulli - Ảnh: free-photos.biz

Những người bán hàng bên đường luôn mỉm cười chào đón du khách ghé xem chiếc còi bằng đất nung (món đồ chơi địa phương phổ biến), đồ gốm cùng tất tả những thứ hình trullo như ống tiết kiệm tiền hình trullo, mặt vòng đeo cổ trullo, quả cầu tuyết trullo…

Nhiều trulli được sử dụng làm quán bar, nơi du khách tha hồ thưởng thức các loại rượu bản địa, ăn snack hoặc mì ống.

Mặc dù tập trung nhiều du khách nhưng người dân ở Alberobello không nâng giá ăn uống hay cư trú.

Bản tính hiếu khách và sự hóm hỉnh đã giúp họ lôi cuốn khách bằng những lời quảng cáo về trullo cổ kính nhất, trullo có giếng ở chính giữa, trullo ngủ lại được, trullo có góc nhìn đẹp nhất, vào thăm trullo miễn phí thử rượu.

Khu vực trulli Aia Piccola tĩnh lặng hơn Rione Monti bởi du khách ít đến thăm. Cư dân chủ yếu sử dụng trulli làm nơi sinh sống mà không kinh doanh. Bạn sẽ dễ dàng nhận được lời mời nồng nhiệt từ vài cụ ông, cụ bà lớn tuổi chỉ để uống một li trà nóng.

Trung tâm Alberobello nhộn nhịp đường sá giao nhau, vài trulli xen kẽ những căn nhà kiểu Ý nhỏ gọn. Vào thứ năm hàng tuần, khu chợ rau củ, trái cây với dưa hấu, cherry, rau diếp xoăn… rất lý tưởng để mọi người mua đồ tươi.

Nhìn từ trên cao Alberobello như một thung lũng nấm với những mái nhà trulli - Ảnh: cruises.about.com

Bảo tàng Museo del Territorio là khối kiến trúc 10 trulli đặt liền nhau trưng bày các hiện vật dùng trong sản xuất nông nghiệp, đồ gia dụng. Hai căn phòng được khôi phục theo đúng phong cách từ thế kỉ 18 cho người xem cái nhìn về cuộc sống của người nông dân xa xưa. Du khách cũng có thể ngắm nhìn những biểu tượng phong phú gắn trên đỉnh mái trulli. 

Chỉ là thị trấn 11.000 dân nhưng Alberobello có nhiều hơn 3 bảo tàng ngoài công trình chính Territorio. Bảo tàng dầu ô-liu, bảo tàng rượu, bảo tàng đồ thủ công mĩ nghệ đều ẩn mình trong các trulli.

Sau cả ngày lang thang khắp ngõ ngách, du khách thường dừng chân ở quán ăn ngoài trời Piazza de Popolo nơi có bàn và ghế dài rất thoải mái. Ngay đằng sau đó, tháp cao của nhà thờ Santa Lucia mang đến góc nhìn về phía trulli như một thung lũng nấm khổng lồ ở xứ thần tiên lạ lẫm nào đó.

Bảo tàng Museo del Territorio tại Alberobello - Ảnh:alberobellocultura.it Cách dễ nhất đến Alberobello là bằng tàu (Hành trình khoảng 1 giờ 30 phút). Tại ga trung tâm Bari do công ty Trenitalia quản lý, bạn tìm bảng Ferrovie Sud-est để mua vé ngay quầy (giá 4 Euro). Từ thứ hai đến thứ bảy, mỗi ngày có 15 chuyến đi về Alberobello, chủ nhật ít chuyến hơn. Bạn nhớ đóng dấu vé tại máy tự động trước khi lên tàu. Tàu Alberobello không phải là tàu do công ty Trenitalia khai thác, bạn phải mua vé mới, vé tàu xuyên châu Âu không được chấp nhận. Nếu lái xe sẽ mất khoảng gần 1 giờ từ Bari hoặc sân bay Bridisi. Xuống tàu ở ga Alberobello, bạn theo bảng chỉ dẫn đến Zona Monumentale Trulli khoảng 15 phút đi bộ. Tất cả các điểm thu hút ở Alberobello đều rất gần nhau. Bản đồ được cung cấp bằng tiếng Ý, tiếng Anh tại ga cũng như trung tâm thông tin du lịch Casa D’Amore ngay gần quán Piazza del Popolo. Trải nghiệm thú vị nhất là ngủ tại 1 trong hàng ngàn trulli ở Alberobello. Một đêm dưới trullo sẽ hấp dẫn hơn nhiều so với phòng khách sạn bình thường. Hai văn phòng Trulli Holiday và Trullidea chuyên cho thuê trulli dạng căn hộ (gồm phòng khách, phòng ngủ, nhà bếp) theo ngày hoặc tháng, giá khoảng 50 Euro/đêm.http://www.venere.com/vacation-rentals/alberobello Hai nhà hàng giá tốt, thức ăn ngon khá phổ biến là Trullo d’Oro (địa chỉ Via Cavallotti 27) và La Cantina với nhà bếp lộ thiên, nơi bạn có thể nhìn đầu bếp chính biểu diễn. (địa chỉ Via Lippolis 8, ngay góc đường Corso Vittorio Emanuele).

Nam Trần
(Theo NHK)