Cơm hộp Hàn Quốc Dosirak: ít ai biết nhưng cũng có giá trị văn hoá chẳng kém bento Nhật

Hàn Quốc có loại cơm hộp được mệnh danh là "cơm hộp quốc dân", là cả bầu trời tuổi thơ của không biết bao nhiêu người dân xứ sở Kim chi.

Hàn Quốc có một loại cơm hộp truyền thống phổ biến với nhiều người thế hệ trước, đó là Dosirak. Dosirak là loại cơm hộp được người mẹ, người chị hay người phụ nữ trong gia đình chuẩn bị cho các thành viên mang theo khi đi học, đi làm. Dosirak thực ra là một dạng bibimbap - cơm trộn kiểu Hàn, nhưng có đặc trưng là được đựng trong hộp kim loại tiện lợi có kích cỡ nhỏ, dễ mang theo. Chiếc hộp kim loại tưởng chừng như đơn giản này lại là cả một bầu trời tuổi thơ của nhiều người dân Hàn Quốc.

Dosirak - cơm hộp tuổi thơ của người dân xứ Hàn.

Hiện tại, hộp cơm này thường được giới trẻ Hàn gọi là Yennal Dosirak (옛날도시락‬). "Yennal" nghĩa là "ngày xưa", Yennal Dosirak nghĩa là "hộp cơm ngày xưa". Hộp cơm này hiện được bán ở nhiều nhà hàng BBQ Hàn Quốc và các quán ăn truyền thống. Dosirak của Hàn không có sự đa dạng về nguyên liệu hay cầu kì như bento Nhật. Trong thực tế, Dosirak thường chỉ có một loại cơm với các nguyên liệu như kim chi, thịt, trứng... và chỉ có một hình dáng hộp thiếc dẹt hình chữ nhật đặc trưng khoảng 12x22 cm. Các hộp Dosirak đặc biệt ở chỗ chỉ có duy nhất một kích cỡ, vậy nên đứa trẻ nào ăn khoẻ sẽ thường được mẹ làm cho 2 hộp mang theo.

Dosirak có đặc trưng là đựng trong hộp kim loại hình chữ nhật dẹt.

Trong các trường học Hàn Quốc ngày xưa, vào mùa đông thường có các lò sưởi than kiểu truyền thống. Học sinh người Hàn sẽ đặt những hộp Dosirak của mình lên lò sưởi để giữ nóng cho đến giờ ăn trưa. Những ai thân thiết còn có thể so bì hộp cơm và đổi với nhau.

Ngày xưa, những hộp cơm này thường được xem là cơm "con nhà nghèo", gắn liền với những tầng lớp bình dân hoặc lao động tay chân, phổ biến với các gia đình vùng thôn quê xa xôi. Hiện tại, những hộp cơm này được xem như biểu tượng của một thời đã qua. Hàn Quốc hiện đại với những toà nhà chọc trời thay thế cho đồng ruộng hoang sơ và nền kinh tế phát triển đến kinh ngạc, nhìn hộp cơm giản dị này như một gợi nhớ đến những cực khổ bản thân đã trải qua để đến được ngày hôm nay.

Hiện tại, giới trẻ Hàn Quốc với niềm yêu thích đối với những văn hoá mang phong cách tuyền thống, cùng với sự quảng bá về các giá trị xưa cũ của truyền thồng thì món cơm hộp này đang dần dà trở nên nổi tiếng hơn. Nhiều nhà hàng mang phong cách hiện đại cũng bắt đầu phục vụ loại cơm này, thậm chí có những quán mở ra chỉ để bán Dosirak.

Dosirak trong một quán BBQ Hàn Quốc trong chương trình Bromance Trip của Shinhwa Minwoo và BTS Jungkook.

Mới đây, Dosirak còn xuất hiện trên các chương trình nổi tiếng như Bromance Trip, và chương trình giải trí Run của nhóm nhạc Kpop nổi tiếng thế giới BTS.

Dosirak trong show giải trí Run của BTS.

Dosirak cũng có cách ăn rất đặc biệt. Bởi vì có bản chất là bibimbap nên người Hàn thay vì trộn cơm bằng muỗng như ăn trong chén thì sẽ dùng muỗng xắt trứng ra trước, sau đó đóng hộp lại và lắc mạnh để các thành phần bên trong hoà lẫn cùng nhau. Một hộp cơm Dosirak truyền thống bao gồm cơm trắng, kimchi, một loại thịt (có thể là thịt hộp, xúc xích hoặc thịt bò bằm) ít rau luộc, rong biển và một quả trứng chiên.

Cách ăn Dosirak đúng "chuẩn".

Xét về hương vị và nguyên liệu, quả thật cơm hộp Hàn Quốc Dosirak là một món ăn bình dân không có gì đặc biệt, thậm chí còn kém phong phú hơn bibimbap bình thường. Song, về mặt giá trị tinh thần thì Dosirak không chỉ là món ăn tiện lợi mà còn gắn liền với một thời đại đã qua, là tuổi thơ của vô số những người dân xứ sở Kim Chi.
QUỲNH ĐÀO, THEO TRÍ THỨC TRẺ