Ngỡ ngàng “thánh địa Mỹ Sơn” ở Thái Lan

(Kiến Thức) - Với nhiều nét tương đồng, Ayutthaya thường được so sánh với Thánh địa Mỹ Sơn của Việt Namvề giá trị kiến trúc và lịch sử.

Thánh địa Ayutthaya, tên chính thức là Công viên lịch sử Ayutthaya là tàn tích của một thành phố cổ từng rất hưng thịnh trong lịch sử Thái Lan suốt nhiều thế kỷ
Thành phố này được vua Ramathibodi I (U-thong) của Xiêm La thành lập năm 1350 và đã là kinh đô của Thái Lan cho đến khi nó bị phá hủy bởi quân đội Miến Điện năm 1767.
Những gì còn lại ở Ayutthaya là một tổ hợp di tích bao gồm rất nhiều đền, chùa, tháp... rải rác trong một diện tích rộng lớn tới 2.556km2
Nét đặc trưng trong kiến trúc của Ayutthaya là những ngọn tháp nhiều tầng xây dựng bằng chất liệu gạch đỏ trần, được trang trí rất kỳ công
Nơi đây từng có những đền đài có quy mô to lớn mà ngày nay chỉ còn là những tàn tích đổ nát.
Mặc dù đã bị hủy hoại nặng nề, nhưng những gì còn lại cho thấy Ayutthaya từng là một thành phố vĩ đại của thế giới vào thời Trung cổ
Ayutthaya là minh chứng cho sự hùng mạnh của vương quốc Xiêm La, một giai đoạn hoàng kim trong lịch sử Thái Lan. Năm 1758, vương triều này đã rơi vào một cuộc ganh đua tranh giành ngai vàng dân tới sự xáo trộn và suy yếu mọi mặt.
Kết quả là Xiêm La đã thất bại trước cuộc tiến công của người Miến Điện, và kinh đô Ayutthaya bị những kẻ xâm lược biến thành một thành phố hoang tàn đổ nát. Đây là một bài học lịch sử cho các vương triều sau này của người Thái.
Ayutthaya đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới vào tháng 12/1991.
Với nhiều nét tương đồng, di sản này thường được so sánh với Thánh địa Mỹ Sơn của Việt Nam về giá trị kiến trúc và lịch sử.

Quê hương tượng Phật không đầu ở Thái Lan

Ayutthaya từng là thành phố mạnh nhất khu vực Đông Nam Á cho đến quân đội Miến Điện xâm lược và phá hủy tất cả. Phụ nữ bị bắt đi, đàn ông bị giết chết, chỉ còn trơ lại những tượng Phật không đầu.

 

Ayutthaya, tên đầy đủ là Phra Nakhon Si Ayutthaya, cố đô của Thái Lan và hiện là thành phố hiện đại ở đồng bằng miền Trung Thái Lan, cách Bangkok 85 km về phía bắc. Ảnh: Meetup.

 

Điều đặc biệt nhất ở Ayutthaya ngày nay chính là hàng trăm tượng Phật không đầu. Phần lớn trong đó bị phá hủy bởi những tay trộm cướp và bán lại cho các nhà sưu tập đồ cổ đến từ Mỹ và châu Âu. Ảnh: 123rf.

 

Nhiều đầu tượng Phật được phát hiện trong các bảo tàng nổi tiếng ở Mỹ. Tuy nhiên, khi chính phủ Thái Lan yêu cầu bảo tàng trả lại di sản, họ đã từ chối. Ảnh: colourbox.

 

Du khách tới đây ấn tượng nhất bởi đầu tượng được ôm trọn trong rễ cây. Theo lý thuyết, trải qua rất nhiều năm tháng, đầu tượng Phật đáng lẽ ra đã bị rễ cây nghiền nát, nhưng vì một lý do nào đó mà đầu Phật không những không có tổn hại mà còn trở thành một bộ phận sống của cây. Ảnh: Estherwarren.

 

Ayutthaya từng được xem như thành phố mạnh nhất khu vực Đông Nam Á từ năm 1351 đến 1767, cho đến khi quân đội Miến Điện xâm lược và phá hủy tất cả. Ayutthaya phồn thịnh trở thành một thành phố hoang tàn, phụ nữ bị bắt đi còn đàn ông bị giết chết. Ảnh: Katherine Belamino.

 

Ayutthaya là vị trí giao thương hoàn hảo khi được bao bọc bởi 3 con sông Chao Phraya, Lopburi và Pa Sak, đồng thời tập trung nhiều thương nhân trên thế giới như Ả Rập, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Bồ Đào Nha, Hà Lan và Pháp. Các thương gia đến từ châu Âu đều nhận xét Ayutthaya là thành phố tốt nhất họ từng thấy. Cuộc xâm lược của người Miến Điện đã biến phần lớn đền đài, cung điện, tượng Phật thành đống tro tàn, gây nên sự mất mát to lớn cho toàn thể nhân loại. Ảnh: Around this world.

 

Sau khi giành lại độc lập, thay vì hàn gắn lại những mảnh vỡ, người Xiêm đã chọn một thủ đô mới ở phía nam - chính là Bangkok ngày nay. Ảnh: Time travel turtle 

 

Ayutthaya giờ đây chỉ là một phế tích với những quần thể chính như Wat Phra Si Sanphet, Viharn Phra Mongkol Bopit, Wat Phra Mahathat, Wat Ratchaburana, Wat Thammikarat, Wat Phra Ram và Wat Borom Phuttharam. Đường phố vẫn giống như 700 năm về trước với nhiều di tích đổ nát, tạo cho du khách cảm giác như đang lạc vào trong dòng lịch sử. Ảnh: Thousand wonders.

 

Ngày nay, voi vẫn thường xuyên đi lại trên đường phố Ayutthaya, nhưng thay vì mang trên lưng chiến binh, đó là du khách với sự thích thú trên khuôn mặt. Trong vài thập kỷ trở lại đây, số lượng voi chuyên chở đã giảm xuống hàng trăm con do một con voi trưởng thành tiêu thụ lên tới 270 kg thức ăn/ngày. Ảnh: dailytravelphoto.

 

Năm 1991, Ayutthaya được ghi vào danh sách Di sản Văn hóa của UNESCO. Ảnh: Travelling Press.

Hải Thu 

Một ngày thú vị ở cố đô Ayutthaya

TTO - Rời khỏi Bangkok ồn ào và náo nhiệt, tôi thuê một chiếc taxi tới thăm cố đô Ayutthaya của đất nước Thái Lan vào một ngày nắng vàng rực rỡ, nơi được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới vào năm 1991.

Cố đô Ayutthaya một thời vang bóng. Ảnh: Dương Quán Hạ

Kinh đô cổ Aytthaya phát triển rất rực rỡ từ triều đại của vua U Thong nhờ vị trí đắc địa, nằm trên con đường buôn bán trao đổi hàng hóa giữa Trung Quốc và Ấn Độ. 

Tuy nhiên, đến năm 1767, Ayutthaya đã bị xâm lược bởi người Miến Điện (Myanmar). Sau khi giành được độc lập, nhà vua đã di dời kinh đô về Bangkok.

Hiện tại, Ayutthaya là một phế tích gồm nhiều ngôi đền như Wat Phra Mongkhon Bophit, Wat Phutthaisawan, Wat Pra Sri Sanphet, Wat Worachettharam…Bạn có thể đi bộ hoặc thuê xe đạp để khám phá nơi này.

 Nếu bạn ngại trời nắng nóng thì có thể thuê một chiếc xe tuk tuk. Tôi chọn cách đi bộ dạo quanh những ngôi đền cổ kính với nền gạch đỏ sậm nổi bật dưới màu trời xanh ngắt, một cảm giác nuối tiếc khi cách đây mấy thế kỷ, nơi này đã từng là một thời vàng son. 

Cảm giác khi ở Ayutthaya khá bình yên, các pho tượng được bao bọc bởi những hàng cây lá bàng đỏ tạo nên một khung cảnh hết sức thanh tịnh và trầm lắng. 

Ngôi đền Wat Mahathat với những tàn tích huy hoàng là hàng loạt pho tượng Phật không đầu bên cạnh nền móng và những bức tường thành đổ nát bằng gạch đỏ.

Đường vào Ayutthaya. Ảnh: Dương Quán Hạ

Các pho tượng được bao bọc bởi những hàng cây lá bàng đỏ tạo nên khung cảnh rất bình yên. Ảnh: Dương Quán Hạ

Những ngôi đền với kiến trúc đặc trưng của Thái Lan. Ảnh: Dương Quán Hạ

Ấn tượng nhất với tôi là hình mặt Phật được bao bọc trong rễ cây ở chùa Wat Mahathat với thần thái rất bình yên, luôn mỉm cười nhìn mọi sự đổi thay, vần vũ của lịch sử như một điều tất yếu. 

Có rất nhiều truyền thuyết xung quanh khuôn mặt Phật này, tôi được nghe kể lại rằng trong lúc người Miến Điện phá hoại kinh đô Ayutthaya, một binh lính đã đặt đầu của pho tượng vào gốc cây. 

Trải qua bao nhiêu năm tháng, những chùm rễ theo thời gian đã vươn ra và ôm trọn lấy khuôn mặt đức Phật tạo thành một bức tranh sống động và lạ kỳ.

Mặt Phật được bao bọc trong rễ cây ở chùa Wat Mahathat. Ảnh: Dương Quán Hạ

Người dân Thái Lan tin rằng khi dán những tấm vàng lên mặt tượng Phật sẽ gặp nhiều may mắn. Ảnh: Dương Quán Hạ

Dấu tích Phật giáo thấm đẫm ở Ayutthaya. Tôi thuê một chiếc xe tuk tuk chở tới đền Wat Lokaya Sutha cách khu đền trung tâm khoảng 4km. Nơi đây có bức tượng Phật nằm khổng lồ nghiêng đầu trên tòa sen, mặt hướng về phía đông. 

Bức tượng cao 8m và dài khoảng 29m, làm bằng xi măng, phủ thạch cao và thường được phủ bởi áo cà sa vàng rực.

Dấu tích Phật giáo thấm đẫm ở Ayutthaya. Ảnh: Dương Quán Hạ

Những tàn tích huy hoàng. Ảnh: Dương Quán Hạ

Tượng Phật nằm cao 8m và dài khoảng 29m. Ảnh: Dương Quán Hạ

Khi ngắm nhìn những tượng Phật ở Ayutthaya, tôi luôn cảm thấy một sự an yên và bình thản trong tâm hồn. 

Tôi đã dành trọn một ngày ngắn ngủi để đi hết các ngõ ngách, đắm chìm trong không gian cổ kính, nằm dài trên thảm cỏ gối đầu ngắm nhìn các tượng Phật, hồi tưởng lại những gì vàng son của quá khứ trong tiếng gió, tiếng lá cây xào xạc. 

Đó là một trải nghiệm đáng nhớ trong những ngày ở đất nước chùa tháp của tôi.

Thông tin thêm

->Từ Bangkok di chuyển tới Ayutthaya rất dễ dàng:

1. Bạn mua tour 1 ngày ở tại khách sạn hoặc thuê xe taxi tới đây.

2. Đi tàu từ ga Hua Lamphong tới Ayutthaya mất khoảng gần 2h. Tới nơi bạn có thể thuê tuk tuk chở đi nguyên cụm di tích này.

3. Tới bến xe Mochit rồi bắt xe đi Ayutthaya, 30 phút có 1 chuyến.

DƯƠNG QUÁN HẠ