Khám phá cứ địa 5.000 năm tuổi ở Scotland

Cả một ngôi làng từ thời cổ đại được bảo tồn vẹn nguyên, mang đầy giá trị lịch sử, văn hóa.

Skara Brae nằm bên bờ vịnh Skaill, ở phía Bắc Scotland là một trong những cứ địa từ thời kỳ Neolithic (tân thạch khí), nơi cư dân cổ đại sinh sống trong khoảng những năm 3.200 tới 2.500 trước công nguyên. 

Đây là khu định cử thời Neolithic được bảo tồn tốt nhất ở phía Bắc châu Âu. Không chỉ những bức tường vẫn đứng nguyên qua ngần ấy thời gian mà phần trần cũng như một số nội thất bên trong vẫn trụ vững, cho chúng ta cái nhìn rõ nét nhất về cuộc sống của người nông dân hơn 5.000 năm về trước. 

Ngôi làng cổ đại này được phát hiện một cách hoàn toàn ngẫu nhiên. Năm 1850, một cơn bão dữ dội đã hoành hành khu vực ven bờ vịnh Skaill, để lộ ra phần trần của vài ngôi nhà thuộc khu làng. Những phần còn lại đã được khai quật sau đó. Tuy nhiên, tới năm 1868, bốn ngôi nhà trong số đó vẫn chưa được phát hiện do việc khai quật bị đình trệ. 

Phải tới năm 1914, khi một cơn bão khác quét qua, để lộ phần còn lại của di chỉ, khu vực này mới được đưa vào khai quật, nghiên cứu nghiêm túc. 

Sở dĩ Skara Brae có thể tồn tại lâu tới như vậy là nhờ thiết kế đặc biệt của những ngôi nhà. Những bức tường, trần được xây từ đất sét và đá, xây khá thấp để tránh cho các cột phải đỡ quá nhiều sức nặng. Để vào căn nhà, người ta chỉ có thể đi qua một cánh cửa nhỏ. 

Bảy trong số tám ngôi nhà đều có một kiến trúc chung: một phòng lớn hình vuông, với một giường lớn, được cho là của đàn ông và một giường nhỏ hơn cho phụ nữ. Một số giả thuyết khác lại cho rằng trẻ em và phụ nữ ngủ trên giường lớn trong khi đàn ông nằm trên chiếc giường nhỏ. 

Đặc biệt hơn cả, từ thời kỳ này, người ta đã thấy dấu hiệu của các vật dụng như tủ đựng chén, đĩa, ngăn kéo bằng đá… Hệ thống nước cũng được áp dụng để thoát nước cho ngôi làng, thể hiện trí tuệ đáng ngạc nhiên của người xưa. 

Ngôi nhà thứ 8 trong quần thể này đứng tách biệt ở góc phía Tây của làng và có vẻ ngoài khác biệt so với những ngôi nhà còn lại. Nó không có giường, tủ ngăn kéo mà có nhiều chỗ trống hơn và thêm một phòng nhỏ. Đây là nơi người ta đào được các mảnh xương và một số công cụ cổ đại. Các nhà khoa học cho rằng đây chính là nơi người nông dân xa xưa tập trung để làm những đồ dùng như kim khâu bằng xương, búa bằng đá lửa. 

Cũng theo các nghiên cứu, ngôi làng này có người sinh sống trong khoảng 600 năm cho đến khi bị bỏ hoang hoàn toàn vào khoảng giữa thế kỷ thứ 3 trước công nguyên. Dần dần, cát, đá quanh biển đã che phủ, vùi lấp nơi này qua nhiều năm tháng. 

Ngày nay, Skara Brae là một trong những kho báu khảo cổ nổi tiếng nhất thế giới và được bảo tồn rất cẩn thận bởi trung tâm bảo tồn quốc gia Scotland. Năm 1999, nơi đây đã được công nhận là di sản thế giới của UNESCO. 

Supertramp (Xzone/Tri Thức Thời Đại)