Những lễ hội đêm đông

Cũng như tết Nguyên Đán ở phương Đông, Giáng sinh là thời điểm được mong đợi nhất trong năm của người phương Tây. Đón Giáng sinh bên gia đình thân yêu với những nghi thức và món ăn truyền thống luôn mang đến cảm giác ấm áp an lành cho mỗi người.  

Ở các nước châu Âu, Giáng sinh được biết đến là một ngày lễ trọng đại. Không cần biết Giáng sinh bắt nguồn từ đâu, nhưng lễ hội đặc biệt này từ lâu đã chiếm một vị trí rất quan trọng trong đời sống tinh thần của người phương Tây. Bữa tiệc Giáng sinh là một phần không thể thiếu trong lễ hội này, nó được thể hiện bởi phong tục tập quán và truyền thống văn hóa riêng của mỗi quốc gia. 

Anh

Theo truyền thống nước Anh, bữa tiệc Giáng sinh không diễn ra vào đêm 24 mà sẽ bắt đầu vào sáng 25, bằng một bữa sáng thịnh soạn, cầu kì với hoa, nến, đèn và thiệp mừng. Trước bữa ăn, mọi người sẽ cùng nhau mở quà từ những chiếc tất đã được treo trên cây thông từ tối hôm trước. 

Bữa sáng với rất nhiều món ngon mà các thành viên đều thích, tất nhiên không thể thiếu đĩa gà Tây quay truyền thống. Để tránh sự nhàm chán, Gà Tây thường được chế biến theo nhiều cách khác nhau cho mỗi mùa Giáng sinh. Gà Tây có thể nhồi táo chua, mận tím hoặc hạt dẻ, ăn cùng thịt ba tê, thịt lợn xông khói và vụn bánh mì. Sau món ăn chính, chiếc bánh Pudding được mang ra, nhân vật chủ chốt trong nhà (thường là ông hoặc bố) sẽ cho một ít rượu cô-nhắc lên mặt bánh rồi bật lửa để cháy bùng, sau đó chia bánh cho cả nhà. Bánh Giáng sinh không bọc kem bên ngoài mà thường phủ một lớp chocolate, có hình dáng giống như tháp chuông. Đặc biệt luôn có một đồng xu được đặt bên trong chiếc bánh, bởi người Anh tin rằng, ai nhận phần bánh có chứa đồng xu sẽ gặp nhiều may mắn và tài lộc trong năm mới.

Pháp       

Cách thức chuẩn bị bữa tiệc mừng lễ hội Noel của người Pháp khá giống với người Anh, cũng là món gà Tây truyền thống, cũng có bánh Pudding và rượu. 

Tuy nhiên, bữa tiệc chính của người Pháp không diễn ra vào ngày 25 như nước Anh mà bắt đầu từ đêm 24. Không khí Giáng sinh đến rất nhanh và nhộn nhịp. Mọi người vẫn làm việc bình thường vào sáng ngày 24, họ nghỉ việc buổi chiều và tấp nập kéo ra đường vào chập tối. Họ rủ nhau đến các tiệm ăn uống, khu tiệc tùng, cùng ca hát, nhảy đầm và tán chuyện với bạn bè. Món ăn truyền thống cũng được các nhà hàng chăm chút kĩ lưỡng, vừa để thu hút khách, vừa muốn mang đến không khí Noel ấm cúng như ở nhà. Một số người thích đón giáng sinh bên gia đình ngay chính tại nhà của mình, họ chuẩn bị thức ăn với số lượng lớn, sẵn sàng tiếp đãi những vị khách đặc biệt vào bất cứ lúc nào. Bữa tiệc đêm thường kéo dài đến 3-4 giờ sáng. Sang đến ngày 25, tiệc Giáng sinh tiếp tục diễn ra với bữa sáng là các món cổ truyền như Paté gan ngỗng, bánh khúc cây và gà Tây... 

Đức      

Trong suốt một tuần trước ngày lễ, khắp nước Đức đã tưng bừng không khí Giáng sinh. Các bà nội trợ tranh thủ nướng bánh quy, làm bánh ngọt và chuẩn bị thật nhiều thức ăn cho đêm thánh. Những chiếc bánh ngọt hình cây, bánh mì làm bằng kẹo được tô điểm xinh xắn dưới đôi bàn tay khéo léo của các bà nội trợ. Nhiều người còn kì công nhào nặn cả một chiếc bánh thật to hình ngôi nhà, với mong ước về một ngôi nhà hạnh phúc.  

Đường phố chiều 24 vắng lặng như tờ, tất cả các tiệm quán, siêu thị đều đóng cửa. Mọi người đều trở về nhà, lo sửa sang, lau dọn nhà cửa, trang hoàng cây thông thật đẹp, thật lộng lẫy. Sau vài giờ đồng hồ vắng lặng, đến khoảng chập tối, tất cả các nẻo đường bỗng trở nên tấp nập, nhộn nhịp trở lại, người ta đổ ra đường, đến các nhà thờ dự thánh lễ. Họ làm lễ từ 22 giờ đêm cho tới tận khuya. Sau khi lễ kết thúc, ai nấy trở về nhà, hồi hộp chờ đón tiệc Giáng sinh vào buổi sáng hôm sau.                

Ở Đức, món ăn truyền thống trong ngày Giáng sinh là ngỗng quay. Nhưng sau này, do ảnh hưởng của văn hóa Anh quốc mà món gà Tây được du nhập vào Đức. Dần dần gà Tây được nhiều người yêu thích và trở thành món chính trong bữa tiệc Giáng sinh. Ở một số vùng nông thôn của nước Đức, thay vì dùng gà Tây hay ngỗng quay thì họ lại chọn cá chép với khoai tây và bắp cải muối làm món ăn chính trong lễ Giáng sinh, cùng món bánh tráng miệng ấn tượng được làm từ hạt cây thuốc phiện xay nhỏ với hạnh nhân và nho khô. 

Ba lan   

Tiệc Giáng sinh ở Ba Lan khá khác biệt so với các nước khác. Vẫn mang ý nghĩa là bữa tiệc sum họp gia đình, vẫn có những lời chúc tụng tốt đẹp đến các thành viên. Tuy nhiên, thức ăn trong đêm Noel không phải là gà Tây hay ngỗng quay mà đặc biệt chú trọng các loại súp như súp nấm, súp cá, súp trái hạnh đào, súp củ cải đỏ... ngoài ra còn có các món cá và mì ống. Một điểm khác biệt khác, người Ba Lan thường chọn các số lẻ như 5,7,9,11 để tính số lượng món ăn trong ngày Giáng sinh, nhưng đặc biệt tránh số 13. Họ quan niệm mỗi số lẻ tượng trưng cho một biểu tượng thiêng liêng của đất trời, riêng số 13 là con số không may mắn. Bàn tiệc của người Ba Lan cũng được bày biện rất khác biệt, trên bàn luôn có một chỗ trống với đầy đủ phần ăn và muỗng đĩa. Chiếc ghế trống ấy như một lời nhắc nhở mọi thành viên luôn nghĩ về người thân phương xa không về nhà được, và cũng để tưởng nhớ về những người đã quá cố...                                                                  

Tạp chí Món Ngon Việt Nam