Từ Yangon nhộn nhịp đến Bagan yên bình

Du lịch Myanmar còn chưa phát triển nhưng du khách lại tìm thấy sự đón tiếp chân thành từ trái tim và nụ cười chân chất của những người dân.

Myanamar là quốc gia nằm trong danh sách những đất nước tôi phải đi, nhưng theo những gì tôi tìm hiểu trên internet thì đến quốc gia này đẹp nhất là vào khoảng thời gian từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau bởi đây là mùa trời ít nắng nóng và ít mưa nhất... Vậy nhưng, trời xui đất khiến bỗng dưng hãng hàng không quốc gia xứ mình tự nhiên nổi hứng sale vé mùa hè bất tử với mức giá bất ngờ chưa tới 200 USD khứ hồi cho chuyến bay thẳng TP HCM - Yangon, rẻ hơn cả hãng vé rẻ tôi hay đi là AirAsia nên chẳng chần chừ, tôi "quất" ngay cái vé rồi sau đó sắp xếp xin xỏ nghỉ không lương để đi, còn thời tiết ra sao thì cứ cầu may vào đường... ăn ở!

Ấy vậy mà tôi gặp may. Tháng 7-8 là mùa mưa nhiều nhất ở nơi đây thế nhưng những ngày tôi đến trời bỗng ít mưa và ngập tràn ánh nắng. Vietnam Airlines bay đi Yangon bằng máy bay Folker nhỏ kiểu như đi Côn Đảo, Pleiku... vì lượng khách đi Yangon không nhiều. Nhưng dù máy bay có mấy chục chỗ mà vẫn không đầy kín khách. Sau 2 giờ bay với bữa ăn nhẹ khá ngon, máy bay hạ cánh xuống sân bay Yangon, đưa chúng tôi đến đất nước hết sức thân thiện và đã khiến tôi đi từ bất ngờ này sang bất ngờ khác.

Tôi lên kế hoạch cho cả nhóm với lộ trình toàn đi bụi bặm và nói trước với mọi người về kiểu đi của mình là rất tiết kiệm và đi nhiều để mọi người lường trước về lịch trình mà chuẩn bị tinh thần cũng như sức khỏe, bởi những người đi cùng tôi không phải ai cũng "trâu bò" lê lết như tôi. Rời sân bay Yangon với thủ tục nhập cảnh khá nhanh ở khu Immigration (nói thêm Myanmar là nước duy nhất còn lại của khối ASEAN chưa bỏ visa cho công dân trong khối mà phải xin visa với mức phí 35 USD/người), chúng tôi qua lấy hành lý rồi ghé quầy đổi tiền. Các bạn Việt Nam đã đi thường khuyên không nên đổi tiền ở sân bay vì tỷ giá thấp, vậy nhưng lúc tôi đi thì tôi lại thấy tỷ giá ở đây rất tốt. 1 USD đổi được đến gần 870 kyat, trong khi bên ngoài sau này tôi đổi không bằng. Đổi tiền ở Myanmar tất cả phụ thuộc vào ngân hàng, nếu đổi vào ban đêm hay ngày giờ nghỉ thì chỉ có cách đổi qua đại lý du lịch với tỷ giá rất thấp và thêm nữa là ở nước này, USD lưu hành song hành với đồng bản địa thoải mái, vậy nên bạn có thể mang USD lẻ nhưng nhớ là tiền mới mới chút nhé. Còn ai nghĩ đến chuyện rút tiền qua ATM hay thanh toán bằng thẻ thì còn phải chờ.

Bạn có thể bao trọn gói taxi để làm một tour khám phá xung quanh thành phố Yangon với hướng dẫn viên chính là những bác tài vui tính.

Bước ra khỏi sân bay, dịch vụ taxi của sân bay chờ sẵn. Đa số họ nói tiếng Anh lưu loát, hướng dẫn tận tình và không có màn chém chiết chi hết nên cứ thản nhiên mà đi taxi ở đây. Taxi khá cũ kỹ, không máy lạnh nhưng mở cửa gió thổi vào mát phù phù. Tôi bao taxi 4 giờ đồng hồ cho thời gian mình ở lại Yangon trước khi đi xe bus lên Bagan với mức giá 6.000 kyat mỗi giờ, đi cùng bác tài nói tiếng Anh khá tốt, rất thân thiện và vui vẻ. Bác tài vừa là người lái xe vừa là tay hướng dẫn cừ khôi chở chúng tôi đi qua những nơi tôi đã list sẵn cho lịch trình ở Yangon 4 giờ của mình. Công nhận người Myanmar rất vui vẻ. Gặp ai họ cũng cười toe toét và sẵn sàng làm dáng cho tôi chụp hình không chút khó chịu. Bác tài đưa chúng tôi đi city tour, đi qua những ngôi chùa to dát vàng lấp lánh, có chùa đầy vàng nghe nói mấy tấn luôn mà chẳng thấy ai canh giữ chi hết.

Xe chạy qua đâu bác cũng nói về nơi đó, bác rất vui khi chúng tôi khen đường phố Yangon to sạch và nhiều cây xanh hơn xứ mình, xe cộ chạy trật tự. À, Myanmar nghèo lắm nhưng hay cái là thành phố Yangon hầu như không có xe máy, dù xe hơi thì xe mới, xe cũ, xe tay lái thuận nghịch chi cũng ngập tràn... Họ cũng hiếm khi bóp còi inh ỏi dù tốc độ chạy trên phố rất cao. Ngồi trên xe taxi nhìn ra những hồ nước sạch đẹp, những con đường thoáng đãng có cây xanh phủ mát tôi thấy lo cho xứ mình quá. Nếu Myanmar mở cửa hội nhập chắc chắn đầu tư nước ngoài sẽ bỏ Việt Nam mà vào đây vì lợi thế cạnh tranh của Myanmar về tiếng Anh, về tính cách con người văn minh có ý thức dù họ rất nghèo và lạc hậu. Có vậy mới thấy đừng lấy cái nghèo ra để đổ lỗi khi con người không ý thức... như kiểu xứ mình. Một lần nữa tôi càng thấm thía câu nói đừng bao giờ đánh giá một cái gì đó qua những vẻ bề ngoài. Tôi không kể nhiều về Yangon vì tôi chỉ ở đây có 4 tiếng đồng hồ nên không biết rõ về nó, những gì tôi cảm nhận trong thời gian ngắn ngủi ở đây là Yangon hơn hẳn TP HCM hay Hanoi về giao thông, cây xanh và lưu thông trật tự, còn nhà cửa thì chưa có nhiều building to hay mall bự như TP HCM, Hà Nội, trên phố không có những hotgirl, hotboy khoe sắc sành điệu... nhưng đừng lo, chỉ vài năm thôi, khi họ mở cửa tôi chắc chắn là mình sẽ bị họ vượt qua mặt ngay đó thôi!

Bác tài đưa chúng tôi đến bến xe, bác tận tình đưa chúng tôi đến nhà xe, thả hành lý xong xuôi rồi chào từ biệt chúng tôi để đi. Chúng tôi tip thêm cho bác một ít rồi nói lời cám ơn bác vác balô vào nhà xe để chuẩn bị lên xe. Bến xe lộn xộn, dơ bẩn vì khói bụi, cảnh giành khách cũng không khác chi Việt Nam nhưng trên khuôn mặt của mấy anh chàng cò xe nhìn đen đúa nhưng rất hiền và hay cười. Tôi nhờ người book vé xe trước nên cũng khỏe, ngồi chờ chút là đến giờ lên xe đi. Trước khi đi, anh chàng nhà xe chỉ chúng tôi ghé quán ăn bên cạnh ăn cơm tối khá rẻ chỉ chừng 20.000 đồng/đĩa mà rất dễ ăn. Nói luôn là món ăn Myanmar ăn dễ lắm, như món Việt Nam mình vậy, chỉ có điều nó nấu cơm rất rời chứ không ăn kiểu dẻo dẻo như mình hay ăn.

Xe bus đi Bagan sạch đẹp. Họ không có chăn nhưng có nước uống chai 1 lít và 1 bộ kít bàn chải, khăn mặt nhỏ và kem đánh răng. Từ Yangon lên Bagan mất 11 tiếng đồng hồ và giá vé xe là 17.000 kyat (chừng 20 USD). Xe chạy êm ái, ngủ dễ nhưng rất lạnh, mọi người đi nhớ mang theo chăn mỏng hay áo khoác và tất. Tôi ngủ khì một giấc dài mặc cho xe dừng lại giữa đường cho khách đi ăn khuya và restroom rồi sau đó chạy tiếp tục đến Bagan lúc gần 5h sáng.

Thong dong trên xe ngựa khám phá cố đô Bagan là trải nghiệm không thể thiếu khi tới Myanmar.

Trước khi đi tôi có hỏi thăm qua một người bạn Facebook đã đi rồi và cô ta cho tôi email của Min Thu người Burmese. Vậy là tôi email làm quen và nhờ anh chàng Min Thu này book vé xe, nhà trọ cũng như đón chúng tôi ở Bagan nên khi vừa xuống xe bus là đã thấy Min Thu đứng chờ sẳn phía dưới. Min Thu hiền hậu, nói tiếng Anh khá lắm và rất thân thiện, hiểu biết. Tôi nhớ có lần tôi vào một diễn đàn nào đó có thấy người ta nói về anh chàng này là "không còn như ngày xưa, là ông chủ điều hành... Anh ấy không đưa đi mà đưa người khác chạy xe ngựa thế..." này nọ và quả là mắc cười vì nói thật, anh ta chỉ có hai tay hai chân và một cái đầu nên làm sao có thể hài lòng được tất cả mọi người được, cũng như anh ấy làm thì phải có thu nhập chứ không lẽ muốn người ta làm miễn phí cho mình hay sao? Min Thu đã giúp đỡ tôi những thắc mắc, cho tôi những gợi ý hay trong chuyến đi. Min Thu đã lái xe ngựa đưa chúng tôi đi thăm thố Bagan cùng với những lời giải thích cặn kẽ, dễ hiểu về những địa điểm chúng tôi đến trong những ngày ở Bagan.

Đến Bagan là sáng sớm, nhà trọ tôi book (Winner Guest House giá 16 USD/phòng có restroom ở 2 người) chưa có phòng nhưng họ rất tốt, cho chúng tôi vào một phòng nhỏ để nghỉ tạm, tắm rửa... Nhà trọ nho nhỏ nhưng sạch sẽ, tươm tất và không có mùi. Chúng tôi ngủ được 2 tiếng lấy sức rồi tắm rửa thay đồ, bắt đầu cho ngày mới ở Bagan khi xe ngựa của Min Thu đã đến đợi chúng tôi ngoài kia.

Bagan là một cố đô cũ của Burma cách đây cả ngàn năm trước. Bagan theo tôi là thành phố đáng đến nhất khi bạn ghé Myanmar. Bagan yên bình kinh khủng. Sớm mai nắng vàng ươm thả những giọt vàng xiên ngang những ngọn tháp đền màu vàng gạch làm khung cảnh càng thêm tuyệt diệu. Đến Bagan nhất định phải thử đi xe ngựa và đạp xe đạp để thả hồn mình vào những tiếng lộc cộc của vó ngựa, để đong đưa chiều chuộng bản thân mình chìm vào một thời oai hùng xa xưa của cố đô Bagan. Tôi chẳng biết diễn tả thế nào về vẻ đẹp và sự yên bình của mình về Bagan cả bởi giấy mực chẳng thể nào vẽ được bức tranh về Bagan được, chỉ biết nói rằng bạn phải đến Bagan để sống với nó rồi cảm nhận nó trong từng hơi thở.

Cố đô Bagan mang một vẻ đẹp yên bình khiến bao người say đắm.

Đền chùa ở Bagan nhiều vô kể. Đi đâu cũng gặp đền, chùa... Đứng ở những ngọn đền cao phóng mắt nhìn ra xung quanh, đền chùa Bagan bao bọc gần như hết. Hơn 4.000 cái tháp như thế trải rộng khắp Bagan đẹp xinh khiến bao du khách mê mẩn, say mê cứ ở lại đó mà đạp xe đi lòng vòng không biết mệt. Họ đến đây từ khắp nơi trên thế giới và họ yêu Bagan đến cuồng say, ngây ngất như người tình. Không gì thư thản hơn khi cứ thong dong đạp xe trên những con đường bình lặng ở Bagan trong buổi chiều nắng vừa hạ rồi leo lên ngọn đền cao để ngắm nhìn hoàng hôn từ từ buông nhẹ ở phía chân trời thấp thoáng bóng hình của những ngọn tháp cổ.

Du lịch Myanmar chưa phát triển nhưng không vì thế mà làm du khách chán chường. Ngược lại, dù phương tiện họ thua xa những quốc gia khác, họ chưa được học về những thứ cao xa của công nghệ đón tiếp khách bài bản. Họ đón tiếp khách bằng trái tim của họ, những nụ cười chân chất, những sự giúp đỡ như giúp đỡ một người thân, vô tư không vụ lợi. Họ bán hàng vô tư cho bạn chụp hình, cầm ngó, xem chán chê rồi bỏ họ cũng vui cười chứ không chửi mắng. Rồi còn chụp hình chung với du khách, vui vẻ chụp giúp nếu du khách cần... tất cả những điểu đó, những thứ rất bình thường nhưng khá xa xỉ ở nhiều nơi tôi đã đi qua càng làm cho tôi thêm yêu thêm thích Myanmar hơn.

Vài kinh nghiệm nhỏ đi Yangon và Bagan

- Đi Yangon từ Việt Nam chỉ có 2 cách: Vietnam Airlines bay thẳng từ TP HCM và Hà Nội qua Yangon (thường thì vé chừng 9 triệu đồng, hôm tôi mua được vé khuyến mãi chỉ 3,8 triệu đồng) hoặc bay giá rẻ của AirAsia sang Kuala Lumpur hoặc Bangkok, rồi bay tiếp từ Kuala Lumpur/Bangkok sang Yangon. Chờ lúc AirAsia khuyến mãi book cho rẻ.

- Nhớ mang USD theo đổi sang Kyat hoặc xài tiền USD nhỏ cũng được, hầu như không chấp nhận đôla Australia hay Euro, bảng Anh. Myanmar chưa có ATM và không chấp nhận thẻ tín dụng.

- Ăn uống ở Myanmar rất dễ, không có fastfood nhưng đồ ăn địa phương ăn ngon. Ở các thành phố lớn có nhà hàng Tàu, Italy, Thái... Mang theo cafe Việt Nam uống nếu ai nghiền vỉ cafe Myanmar chán òm.

- Taxi ở sân bay Yangon đồng giá. Vào thành phố 8.000 kyat, bao giờ thì mỗi giờ 6.000 kyat (1 USD = 870 kyat).

- Đi xe ngựa ở Bagan cũng rẻ, 10.000 kyat/ ngày chạy loanh quanh rất thú vị.

- Mướn xe đạp cũng rẻ, 3.000 kyat/ ngày.

- Ăn uống rất ngon, ở Bagan nên ăn ở Myanmar Foods House loại "all you can eat" giá chỉ 2.000 kyat/ người hay tiệm Harmony BBQ ở gần nhà trọ Winner tôi ở, ăn tối đồ BBQ rất ngon và rẻ. Nhớ uống bia Myanmar ngon lịm.

- Nhà trọ ở Bagan chừng 13 - 16 USD/ phòng 2 người. Tôi ở Winner Guest House rất ok. Có thể nhờ Mr. Min Thu ở Bagan book giúp vé xe, nhà trọ, xe ngựa & tư vấn qua email: minthu.bagan@gmail.com.

Cố đô Bagan cổ kính và yên bình

Cây thanaka, dùng để bôi mặt, tay... chống nắng và dưỡng da.

Thiện Nguyễn

Những điều khách du lịch ít biết về Myanmar

Người dân Myanmar không sử dụng thìa, đũa như khách du lịch vẫn nghĩ. Họ chỉ dùng tay để ăn.

Là người từng có thời gian dài trải nghiệm ở Myanmar, tôi muốn chia sẻ một chút về cuộc sống nơi đây sau khi đọc bài viết Myanmar thanh bình. Đa phần khách du lịch đến Myanmar theo kiểu "cưỡi ngựa xem hoa" nên họ không có cảm nhận sâu sắc và nhiều thông tin không đúng với thực tế về đất nuớc này.

Myanmar đang phát triển mạnh trong thời gian gần đây.

Myanmar là nước có nhiều khoáng sản nhưng không phải là vàng. Đất nước Myanmar nối tiếng là nước có nhiều đá quý các loại như Ruby, cẩm thạch... vào loại tốt nhất thế giới. Các loại đá cẩm thạch nguyên khối rất to được sử dụng để tạc các tượng phật lớn. Người dân sùng bái đạo phật, việc dâng tiền, vàng, đá quý để xây dựng chùa rất phổ biến trong dân chúng. Bạn có thể thấy rất nhiều chùa chiền trên đất nước này, dù to hay nhỏ. Hầu hết chùa đều có đỉnh dát vàng, thể hiển sự phồn thịnh của tôn giáo nước này. Nhưng bên cạnh đó là sự đói khổ của người dân sống xung quanh chùa. Đa số dân cư thu nhập rất thấp, cuộc sống đói khổ, nhà cửa sập xệ, không có công trình phụ, đường sá rất tệ. Những điều bạn thấy và cảm nhận chỉ là mặt tiền của đất nước này. Như là trung tâm của đất nước. Nơi bạn chụp hình chỉ là một phần nhỏ nhưng sáng nhất mà thôi.

Các món ăn truyền thống của Myanmar không giống như bạn nói là món nào cũng có đậu, đặc biệt là đậu tương. Ẩm thực Myanmar là sự pha trộn giữa ẩm thực Ấn Độ, Thái Lan và Trung Quốc. Đặc biệt, người dân Myanmar không sử dụng thìa, đũa như mình. Họ chỉ dùng tay để ăn. Nhiều khách du lịch chỉ đến những nơi chuyên dành cho người nước ngoài nên họ phục vụ thìa, đũa và các món ăn Tây, Tàu...

Hệ thống giao thông của Myanmar chủ yếu là xe buýt. Đa số người dân nghèo khó không thể tự mua ôtô nên xe buýt là phương tiện hữu hiệu nhất. Hệ thống xe buýt được nhà nước trợ giá nến rất rẻ, hợp túi tiền với người dân. Tuy nhiên hệ thống xe rất cũ và chạy ẩu. Xe có thể tải người nhiều hơn mức có thể mà vẫn chạy bon bon trên đường. Vào những giờ cao điểm thì bạn sẽ thấy tình trạng cả đống người đu sau xe là chuyện phổ biến.

Chính phủ Myanmar luôn duy trì khuyến khích người dân giữ gìn bản sắc dân tộc. Người dân vẫn mặc trang phục truyền thống khi ra đường. Phụ nữ thì dùng tha na khan (một loại bột được mài từ cây tha na khan) làm phấn trang điểm trên mặt, cổ và tay chân cho mát da. Đàn ông rất nhiều người nhai trầu. Bạn có thể bắt gặp các điểm bán trầu cau ăn liền tại mỗi góc phố. Đây là một phong tục cũ hay, nhưng việc ăn trầu rồi nhổ nước trầu và bã trầu trên phố lại gây mất vệ sinh. Trên đường phố chỗ nào cũng thấy vệt nước trầu đỏ loang lổ.

Myanmar là một đất nước bị cấm vận nhiều năm liền do nhiều nguyên nhân nên không phát triển. Hầu hết người dân nghĩ rằng phần lớn hàng hóa trong siêu thị được nhập khẩu từ Thái Lan nhưng thực tế trên 50% hàng hóa trong siêu thị là từ Việt Nam. Bạn có thể kiểm chứng điều đó nếu bạn dạo một vòng các siêu thị lớn tại trung tâm thành phố. Đa số người dân không đọc được tiếng Việt nên cứ nghĩ đó là tiếng Thái.

Khanh Chau